اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذی عَلا فی تَوَحُّدِهِ وَ دَنا فی تَفَرُّدِهِ وَجَلَّ فی سُلْطانِهِ وَعَظُمَ فی اَرْکانِهِ، وَاَحاطَ بِکُلِّ شَیءٍ عِلْماً وَ هُوَ فی مَکانِهِ وَ قَهَرَ جَمیعَ الْخَلْقِ بِقُدْرَتِهِ وَ بُرْهانِهِ،

فارسی=

ستایش خدای را سزاست که در یگانگی اش بلند مرتبه و در تنهایی اش به آفریدگان نزدیک است؛ سلطنتش پرجلال و در ارکان آفرینش اش بزرگ است. بی آنکه مکان گیرد و جابه جا شود، بر همه چیز احاطه دارد و بر تمامی آفریدگان به قدرت و برهان خود چیره است.

ترکی =

« حمد » ( و شکر ) اُ آللاهین دی کی  بیرلیگ ائین دَه عالی ( و اوجا ) دی و فردلیگ ائین دآ ( مخلوقاتی نا ) یاخین دی و ئوز سلطنتی ئین دَه  جلالت لی دی ، وئوز ارکانین دَه عظمت لی دی ، و هر هامّی شئی لره احاطه وارئیدی و اُ ئوز یئرینده دی و هامّی مخلوق لارآ ئوز قدرتی نَن و برهانی نَن قاهر دی ( و غلبه سی واردی)!

حَمیداً لَمْ یَزَلْ، مَحْموداً لایَزالُ وَ مَجیداً لایَزولُ، وَمُبْدِئاً وَمُعیداً وَ کُلُّ أَمْرٍ إِلَیْهِ یَعُودُ بارِئُ الْمَسْمُوکاتِ وَداحِی الْمَدْحُوّاتِ

فارسی=

همواره ستوده بوده و خواهد بود و مجد و بزرگی او را پایانی نیست. آغاز و انجام از او و برگشت تمامی امور به سوی اوست. اوست آفریننده آسمان ها و گستراننده زمین ها و حکمران آن ها.

ترکی =

همَّشه حمید دی و محمود دَه قالاجاق و مجدی ( و عظمتی نین آخری ) و زوالی یُوخئدی، و ابداع ائلین ( و باشدیان ) و اعاده ائلیان ( و خلقتی قعیطران ) دی و هر هامّی ایش لر اُنا قعیدیر، گئوی لرین یارادانی دی و یئر لرین وسعت وئرنی دی و یئرلرین و گئوی لرین جَبّاری ( و حاکمی ) دی،

وَجَبّارُ الْأَرَضینَ وَ السّماواتِ، قُدُّوسٌ سُبُّوحٌ، رَبُّ الْمَلائکَةِ وَالرُّوحِ، مُتَفَضِّلٌ عَلی جَمیعِ مَنْ بَرَأَهُ، مُتَطَوِّلٌ عَلی جَمیعِ مَنْ أَنْشَأَهُ. یَلْحَظُ کُلَّ عَیْنٍ وَالْعُیُونُ لاتَراهُ

فارسی=

دور و منزه از خصایص آفریده هاست و در منزه بودن خود نیز از تقدیس همگان برتر است. هموست پروردگار فرشتگان و روح؛ افزونی بخش آفریده ها و نعمت ده ایجاد شده هاست . به یک نیم نگاه دیده ها را ببیند و دیده ها هرگز او را نبینند .

ترکی =

قُدُّوس ( مُقدس و پاک و تسبیح اولان دی و ) سُبُّوح دی ، ملائکه لرین و « روح » ئین رَبِّی دی ، هر هامّی مخلوق لارینا تفضُّل ( و چوخ لیق) ائلیئر ، هر هامّی نی کی یارادیب دی ( روزی و ) نعمت وئریرر ، هر هامّی گئوز لری گئوریرر ( و ملاحظه ائلیئر اَمّـآ ) گئوز لر اُنی گئورَم میر.

کَریمٌ حَلیمٌ ذُوأَناتٍ، قَدْ وَسِعَ کُلَّ شَیءٍ رَحْمَتُهُ وَ مَنَّ عَلَیْهِمْ بِنِعْمَتِهِ. لا یَعْجَلُ بِانْتِقامِهِ، وَلایُبادِرُ إِلَیْهِمْ بِمَا اسْتَحَقُّوا مِنْ عَذابِهِ. قَدْفَهِمَ السَّرائِرَ وَ عَلِمَ الضَّمائِرَ، وَلَمْ تَخْفَ عَلَیْهِ اَلْمَکْنوناتُ ولا اشْتَبَهَتْ عَلَیْهِ الْخَفِیّاتُ.

فارسی=

کریم و بردبار و شکیباست. رحمت اش جهان شمول و عطایش منّت گذار. در انتقام بی شتاب و در کیفر سزاواران عذاب، صبور و شکیباست. بر نهان ها آگاه و بر درون ها دانا. پوشیده ها بر او آشکار و پنهان ها بر او روشن است.

ترکی =

( اُ الله ) کریم، حلیم و شکیب دی ، قطعی دَن اُنین رحمتی هر هامّی شئی لره یئتی شیب دی ( و یایئب دی ) و اُلارا نعمتی نَن منَّتی وار دی! انتقام آلماقین دا عجله ائله مئز ، اُلارین کی عذاب ائله مئگ حق لری دی صبور دی ، قطعی دَن سرّی لری بیلیر و ضمیر لره عالِم دی، اُنا مکنون لار، مخفی دَئیل و مخفی لر دَه اُنا مُشتبه دئیل!

لَهُ الْإِحاطَةُ بِکُلِّ شَیءٍ، والغَلَبَةُ علی کُلِّ شَیءٍ والقُوَّةُ فی کُلِّ شَئٍ والقُدْرَةُ عَلی کُلِّ شَئٍ وَلَیْسَ مِثْلَهُ شَیءٌ. وَ هُوَ مُنْشِئُ الشَّیءِ حینَ لاشَیءَ دائمٌ حَی وَقائمٌ بِالْقِسْطِ، لاإِلاهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزیزُالْحَکیمُ

فارسی=

او راست فراگیری و چیرگی بر هر هستی. نیروی آفریدگان از او و توانایی بر هر پدیده ویژه اوست. او را همانندی نیست و هموست ایجادگر هر موجود در تاریکستان لاشیء. جاودانه و زنده و عدل گستر. جز او خداوندی نباشد و اوست ارجمند و حکیم

ترکی =

هر هامّی شئی لره احاطه سی اولماق اُنین دی و هر هامّی شئی لر غلبه سی واردی و هر شئی ئین قوّتی اُنّـان دی و اُ هر هامّی شئی لره قادر دی ( و قدرتی وار دی ) و هئچ شئی اُنین مثلی ( تکین ) دئیل، و اُدی کی هر شئی ئی انشاء ائلیئر ( و وجودآ گئتیریر ) اُوَخ کی هئچ شئی یوخئیدی، دائم حیّ دی و قسط ( و عدالت ) ئا دایانیب دی ! هئچ اله اُ ( الله ) دان سوؤآی یوخدی ! ( اُ دی کی ) عزیز و حکیم دی!

جَلَّ عَنْ أَنْ تُدْرِکَهُ الْأَبْصارُ وَ هُوَ یُدْرِکُ الْأَبْصارَ وَ هُوَاللَّطیفُ الْخَبیرُ. لایَلْحَقُ أَحَدٌ وَصْفَهُ مِنْ مُعایَنَةٍ، وَلایَجِدُ أَحَدٌ کَیْفَ هُوَمِنْ سِرٍ وَ عَلانِیَةٍ إِلاّ بِمادَلَّ عَزَّوَجَلَّ عَلی نَفْسِهِ

فارسی=

دیده ها را بر او راهی نیست و اوست دریابنده دیده ها. بر پنهانی ها آگاه و بر کارها داناست. کسی از دیدن به وصف او نرسد و بر چگونگی او از نهان و آشکار دست نیابد مگر، او - عزّوجلّ - خود، راه نماید و بشناساند.

ترکی =

جلیل دی بونّـآن کی اُنی گئوز لر درک ائلیه و اُدی کی گئوزلری درک ائلیئیر و اُ لطیف و خبیر دی ، هئچ کس اُنی گئورمئگی نَن وصفی نئه یئتیش مئز ، و هئچ کس اُنین سرّی و علانیه سین تاپ ماز إلّـا اُ اندازه کی ئوزی عزّ و جلّ نفسین بیلین دیره!

وَأَشْهَدُ أَنَّهُ الله ألَّذی مَلَأَ الدَّهْرَ قُدْسُهُ، وَالَّذی یَغْشَی الْأَبَدَ نُورُهُ، وَالَّذی یُنْفِذُ أَمْرَهُ بِلامُشاوَرَةِ مُشیرٍ وَلامَعَهُ شَریکٌ فی تَقْدیرِهِ وَلایُعاوَنُ فی تَدْبیرِهِ .

فارسی=

و گواهی می دهم که او «الله» است. همو که تنزّهش سراسر روزگاران را فراگیر و نورش ابدیت را شامل است. بی مشاور، فرمانش را اجرا، بی شریک تقدیرش را امضا و بی یاور سامان دهی فرماید.

ترکی =

و شهادت وئریررم دوزدندی کی اُ « الله » دی کی اُنین قُدسی هر زامانی دولدیریب دی ! و اُدی کی ابدیّتی اُنین ایشیقی توتور، و اُدی کی اُنین أمری نافذ دی بلا مشاوره ایی نَن کی اُنا مشورت وئره ، و اُنین تقدیرین دَه هئچ شریک اُنی نان یوخدی  و اُنین تدبیرین دَه هئچ کمک ائلین یوخدی،

صَوَّرَ مَا ابْتَدَعَ عَلی غَیْرِ مِثالٍ، وَ خَلَقَ ما خَلَقَ بِلامَعُونَةٍ مِنْ أَحَدٍ وَلا تَکَلُّفٍ وَلاَ احْتِیالٍ. أَنْشَأَها فَکانَتْ وَ بَرَأَها فَبانَتْ.

فارسی=

صورت آفرینش او را الگویی نبوده و آفریدگان را بدون یاور و رنج و چاره جویی، هستی بخشیده است. جهان با ایجاد او موجود و با آفرینش او پدیدار شده است.

ترکی =

صورت وئریر هر نئی کی ابداع ائلیئر اُنین مثالی یوخدی ، و هر نئی کی خلق ائلیئر هئچ کس اُنـآن معاون یوخئیدی و چئتین لیگی و زحمتی یوخئیدی ، اُنین انشائی نَن اُندا خلق اُولوب لار و اُنین خلقتی نَن وجودآ گئلیب لر.

فَهُوَالله الَّذی لا إِلاهَ إِلاَّ هُوالمُتْقِنُ الصَّنْعَةَ، اَلْحَسَنُ الصَّنیعَةِ، الْعَدْلُ الَّذی لایَجُوُر، وَالْأَکْرَمُ الَّذی تَرْجِعُ إِلَیْهِ الْأُمُورُ

فارسی=

پس اوست «الله» که معبودی به جز او نیست. همو که صُنعش استوار است و ساختمان آفرینشش زیبا. دادگری است که ستم روا نمی دارد و کریمی که کارها به او بازمی گردد.

ترکی =

اُندا اُ « الله » هَمن دی کی هئچ اله اُنّـآن سوؤآی یئوخدی ، اُنین صُنعی محکم دی و صنعتی گئوی چئک دی ، عادل دی کی جور ( و ظُلم ) ائله مئز و بیر کریم دی کی هامّی ایش لر اُنا قعیدیر.

وَأَشْهَدُ أَنَّهُ الله الَّذی تَواضَعَ کُلُّ شَیءٍ لِعَظَمَتِهِ، وَذَلَّ کُلُّ شَیءٍ لِعِزَّتِهِ، وَاسْتَسْلَمَ کُلُّ شَیءٍ لِقُدْرَتِهِ، وَخَضَعَ کُلُّ شَیءٍ لِهَیْبَتِهِ.

فارسی=

و گواهی می دهم که او «الله» است که آفریدگان در برابر بزرگی اش فروتن و در مقابل عزّتش رام و به توانایی اش تسلیم و به هیبت و بزرگی اش فروتن اند.

ترکی =

و شهادت وئریرم دوزدندی کی اُ « الله » هَمَن دی کی هر هامّی شئی لر اُنین عظمتی نئه تواضع ائلیئیر و و هر هامّی شئی لر اُنین عزّتی نئه رام ( و ذلیل ) دی ، و هر هامّی شئی لر اُنین قدرتی نئه تسلیم دی لر و هر هامّی شئی لر اُنین هیبتی نئه خاضع دی .

مَلِکُ الْاَمْلاکِ وَ مُفَلِّکُ الْأَفْلاکِ وَمُسَخِّرُالشَّمْسِ وَالْقَمَرِ، کُلٌّ یَجْری لِاَجَلٍ مُسَمّی. یُکَوِّرُالَّلیْلَ عَلَی النَّهارِ وَیُکَوِّرُالنَّهارَ عَلَی الَّلیْلِ یَطْلُبُهُ حَثیثاً. قاصِمُ کُلِّ جَبّارٍ عَنیدٍ وَ مُهْلِکُ کُلِّ شَیْطانٍ مَریدٍ

فارسی=

پادشاه هستی ها و چرخاننده سپهرها و رام کننده آفتاب و ماه که هریک تا اَجَل معین جریان یابند. او پرده ی شب را به روز و پرده ی روز را - که شتابان در پی شب است - به شب پیچد. اوست شکنندی هر ستمگر سرکش و نابودکنندی هر شیطان رانده شده.

ترکی =

املاکین مالکی دی و فلک لری دولان دیران دی و گونی نَن و آئیی مسخّر ائلیب دی کی هامّی سی بیر مُعیّن اَجَل ئه جاق دولانیل لار ، گئجه نی گئونیزه چئکیر و گئونیزی دَه گئجیه چئکیر - کی اُنی ایستیر سرعتی نَن توتا-  ، ( اُ الله ) هر جبّاری ( و زور ائلینی ) سیندی ران دی و هر شیطان مریدی هلاک ائلین دی!

لَمْ یَکُنْ لَهُ ضِدٌّ وَلا مَعَهُ نِدٌّ أَحَدٌ صَمَدٌ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفْواً أَحَدٌ. إلاهٌ واحِدٌ وَرَبٌّ ماجِدٌ یَشاءُ فَیُمْضی، وَیُریدُ فَیَقْضی، وَیَعْلَمُ فَیُحْصی، وَیُمیتُ وَیُحْیی، وَیُفْقِرُ وَیُغْنی، وَیُضْحِکُ وَیُبْکی، (وَیُدْنی وَ یُقْصی) وَیَمْنَعُ وَ یُعْطی،

فارسی=

نه او را ناسازی باشد و نه برایش انباز و مانندی. یکتا و بی نیاز، نه زاده و نه زاییده شده، او را همتایی نبوده، خداوند یگانه و پروردگار بزرگوار است . بخواهد و به انجام رساند. اراده کند و حکم نماید. بداند و بشمارد. بمیراند و زنده کند. نیازمند و بی نیاز گرداند. بخنداند و بگریاند. نزدیک آورد و دور برد. بازدارد و عطا کند.

ترکی =

اُونی چئون ( هئچ ) ضدّی یئوخئدی و اُنی نان شریک یوخدی ، اُ اَحَد و صَمَد دی ، هئچ بیری نین وَلدی ( و اُولادی ) دئیل و اُنین دا اولادی یوخدی و اُونی چئون هئچ احدی تای ( و کُفو ) دئیل ، فقط اُدی کی واحد دی و بیر رَب ماجد دی هر نئی ایسته سئه اُندا ایجاد اُلار و اراده ائله سئه اُندا قضاء ائلئر ( و حُکم ائلر) و بیلیر اُندا ساییر ، و عولدیریرر و حیات وئریر ،و فقیر ائلیر و غنی ائلیر و گئول دیریر  و آغلادیر ( و یاخین ائلیئر و اوزاغ ائلیئر ) و منع ائلیئر و عطا ائلیئر،

لَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ، بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَ هُوَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ یُولِجُ الَّلیْلَ فِی النَّهارِ وَیُولِجُ النَّهارَ فی الَّلیْلِ، لاإِلاهَ إِلاّهُوَالْعَزیزُ الْغَفّارُ.

فارسی=

او راست پادشاهی و ستایش. به دست توانی اوست تمام نیکی. و هموست بر هر چیز توانا شب را در روز و روز را در شب فرو برد. معبودی جز او نیست؛ گران مایه و آمرزنده ؛

ترکی =

مُلک اُنی چون دی و حمد اُنین دی ، هر خیر اُنین اَلین دَه دی و اُ ( الله ) هر هامّی شئی لره قادر دی ، گئجه نی گونیزه سالیر و گونیزی دَه گئجیه سالیر ، هئچ اله اُنّـآن سوؤآی یوخدی اُ عزّت لی و چوخ باغیش دیان دی!

مُسْتَجیبُ الدُّعاءِ وَمُجْزِلُ الْعَطاءِ، مُحْصِی الْأَنْفاسِ وَ رَبُّ الْجِنَّةِ وَالنّاسِ، الَّذی لایُشْکِلُ عَلَیْهِ شَیءٌ، وَ لایُضجِرُهُ صُراخُ الْمُسْتَصْرِخینَ وَلایُبْرِمُهُ إِلْحاحُ الْمُلِحّینَ.

فارسی=

اجابت کنندی دعا و افزایندی عطا، بر شمارندی نفَس ها؛ پروردگار پری و انسان. چیزی بر او مشکل ننماید، فریاد فریادکنندگان او را آزرده نکند و اصرارِ اصرارکنندگان او را به ستوه نیاورد.

ترکی =

دعا نی اجابت ائلین دی، و چوخ وئرن دی ، نَفَس لری سایان دی و جنّ و انس ئین رَبِّی دی ، اُ ( الله ) هَمَن دی کی هئچ شئی اُنا چئتین دئیل ، و اُنی چاغیران لارین سئسی آزار وئرمئز، و ایستین لرین اصراری اُنی ابرام نان ( و آرام لیق دان ) چیخارد ماز.

اَلْعاصِمُ لِلصّالِحینَ، وَالْمُوَفِّقُ لِلْمُفْلِحینَ، وَ مَوْلَی الْمُؤْمِنینَ وَرَبُّ الْعالَمینَ. الَّذِی اسْتَحَقَّ مِنْ کُلِّ مَنْ خَلَقَ أَنْ یَشْکُرَهُ وَیَحْمَدَهُ (عَلی کُلِّ حالٍ)

فارسی=

نیکوکاران را نگاهدار، رستگاران را یار، مؤمنان را صاحب اختیار و جهانیان را پروردگار است؛ آن که در همه احوال سزاوار سپاس و ستایش آفریدگان است.

ترکی =

صالح لی لری ساخلیان دی و فلاحآ یئتیشن لری ( کمک و ) موفق ائلین دی ، و مؤمن لرین مولا ( و صاحبی ) سی دی و عالم لرین رَبِّی ( و آللاهی ) دی ، اُ ( الله ) هَمَن دی کی مُستحق دی ( و حقی بودی کی ) هر هامّی نی کی خَلق ائلیب دی اُنی شُکر ائلیه لر و اُنی « حمد» ( و ستایش ) ائلیه لر ( هر لحظه و هر حال دا ) .

أَحْمَدُهُ کَثیراً وَأَشْکُرُهُ دائماً عَلَی السَّرّاءِ والضَّرّاءِ وَالشِّدَّةِ وَالرَّخاءِ، وَأُومِنُ بِهِ و بِمَلائکَتِهِ وکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ.

فارسی=

او را ستایش فراوان و سپاس جاودانه می گویم بر شادی و رنج و بر آسایش و سختی و به او و فرشتگان و نبشته ها و فرستاده هایش ایمان داشته،

ترکی =

اُنی چوخ حمد ائلیئرم و اُنا همَّشه شُکر ائلییئرم شادیق دا و ناراحات لیق دا و چئتین لیق دا و راحات چیلیق دا ، و اُنا ایمان واریم دی و اُنین ملائکه لرینه و کتاب لارینا و رسول لارینا ( دا ایمان واریم دی ) ،  

أَسْمَعُ لاِ َمْرِهِ وَاُطیعُ وَأُبادِرُ إِلی کُلِّ مایَرْضاهُ وَأَسْتَسْلِمُ لِما قَضاهُ، رَغْبَةً فی طاعَتِهِ وَ خَوْفاً مِنْ عُقُوبَتِهِ، لاِ َنَّهُ الله الَّذی لایُؤْمَنُ مَکْرُهُ وَلایُخافُ جَورُهُ.

فارسی=

فرمان او را گردن می گذارم و اطاعت می کنم؛ و به سوی خشنودی او می شتابم و به حکم او تسلیمم؛ چرا که به فرمانبری او شائق و از کیفر او ترسانم. زیرا او خدایی است که کسی از مکرش در امان نبوده و از بی عدالتیش ترسان نباشد (زیرا او را ستمی نیست).

ترکی =

اُنین أمرین ائشیدیرم و اطاعت ائلیئیرم و هر نئه یئه کی اُنآ راضی دی قاچیرام ، و هر نئی کی اُنین قضاسی ( و حُکمی  دی ) تسلیمم ، اُنین طاعتی نا رغبتیم ( و شوقیم ) واردی و اُنین عقوبتین نَن قورخیرام ! بونا گئوره کی اُ الله هَمَن دی کی ( هئچ کس )  اُنین مَکرین نَن ( و عقوبتین نَن ) امان دآ دئیل و اُنین جوری نان قورخ میر ( اُنین جور و ظُلمی یوخدی)!

وَأُقِرُّلَهُ عَلی نَفْسی بِالْعُبُودِیَّةِ وَ أَشْهَدُ لَهُ بِالرُّبُوبِیَّةِ، وَأُؤَدّی ما أَوْحی بِهِ إِلَی حَذَراً مِنْ أَنْ لا أَفْعَلَ فَتَحِلَّ بی مِنْهُ قارِعَةٌ لایَدْفَعُها عَنّی أَحَدٌ وَإِنْ عَظُمَتْ حیلَتُهُ وَصَفَتْ خُلَّتُهُ

فارسی=

و اکنون به عبودیت خویش و پروردگاری او گواهی می دهم. و وظیفه خود را در آن چه وحی شده انجام می دهم مباد که از سوی او عذابی فرود آید که کسی یاری دورساختن آن از من نباشد. هر چند توانش بسیار و دوستی اش (با من) خالص باشد.

ترکی =

و اُنا عبادت ائله مئگی ئوز نفسی مئه اقرار ائلیئرم و اُنین ربوبیَّت ائینا شهادت وئریرم، و اُنی کی منئه وحی اُلوب دی اَدا ائلیئرَم ، و یعلیگ ام کی اُلمیا اُنی گعورمی ام ! اُندا اُنّـآن بیر عذاب گئله کی هئچ کیم - و اَیئم دَه کی اُنین توانی عظیم اُلا و اُنین دوست لیقی دَه ( مَنی نَن ) خالص اُلا – اُ ( عذابی ) نی من نَن دفع ائلیه بیلمئز!

- لا إِلاهَ إِلاَّ هُوَ – لاِ َنَّهُ قَدْأَعْلَمَنی أَنِّی إِنْ لَمْ أُبَلِّغْ ما أَنْزَلَ إِلَی (فی حَقِّ عَلِی) فَما بَلَّغْتُ رِسالَتَهُ، وَقَدْ ضَمِنَ لی تَبارَکَ وَتَعالَی الْعِصْمَةَ (مِنَ النّاسِ) وَ هُوَالله الْکافِی الْکَریمُ

فارسی=

-  معبودی جز او نیست - چرا که اعلام فرموده که اگر آن چه (درباره ی علی) نازل کرده به مردم نرسانم، وظیفه رسالتش را انجام نداده ام؛ و خداوند تبارک و تعالی امنیت از [آزار] مردم را برایم تضمین کرده و البته که او بسنده و بخشنده است .

ترکی =

- هئچ اله اُنّـآن سوؤآی یوخدی- بونا گئوره دوزدندی کی اُ قطعی دَن منه اعلام ائلیب دوزدن اَیئم من اُنی کی ( « علی » نین حقین دَه ) نازل ائلیب دی ابلاغ ائله میئه ام ، اُندا رسالتین ابلاغ ائله مئه میشم! و قطعی دَن ( الله ) تبارک و تعالی منئه امنیتی (مردوم ئون آزاری نان ) تضمین ائلیب دی ، و اُ الله کافی و کریم دی!

فَأَوْحی إِلَی: (بِسْمِ الله الرَّحْمانِ الرَّحیمِ، یا أَیُهَاالرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ - فی عَلِی یَعْنی فِی الْخِلاَفَةِ لِعَلِی بْنِ أَبی طالِبٍ - وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَالله یَعْصِمُکَ مِنَ النّاسِ

فارسی=

پس آنگاه خداوند چنین وحی ام فرستاد: «به نام خداوند همه مهرِ مهرورز. ای فرستادی ما! آن چه از سوی پروردگارت درباری علی و خلافت او بر تو فرود آمده بر مردم ابلاغ کن، وگرنه رسالت خداوندی را به انجام نرسانده ای؛ و او تو را از آسیب مردمان نگاه می دارد.»

ترکی =

 اُندا منه وحی ائله دی : « آللاهین رحمان و رحیم آدی نان ، آی رسول اُنی کی سئنه رَبُّون نان نازل اُلوب دی ( مردومآ ) یئتیر – کی علی نین باره سینده دی ، یعنی « خلافت » بارسینده کی علی بن ابی طالب ئین دی – ( یعنی علی سئنون بلافصل خلیفه ئون دی ) و اَیئم ( بو ایشی ) گعورمئه سئون اُندا اُنین رسالتین ( مردومآ ابلاغ ائله میب سئن و ) یئتیر میب سئن! و الله سئنی مردومین ( آسیب ئین ) نان ساخ لار!

مَعاشِرَالنّاسِ، ما قَصَّرْتُ فی تَبْلیغِ ما أَنْزَلَ الله تَعالی إِلَی، وَ أَنَا أُبَیِّنُ لَکُمْ سَبَبَ هذِهِ الْآیَةِ: إِنَّ جَبْرئیلَ هَبَطَ إِلَی مِراراً ثَلاثاً یَأْمُرُنی عَنِ السَّلامِ رَبّی - وَ هُوالسَّلامُ-

فارسی=

هان مردمان! آنچه بر من فرود آمده، در تبلیغ آن کوتاهی نکرده ام و حال برایتان سبب نزول آیه را بیان می کنم: همانا جبرئیل سه مرتبه بر من فرود آمد از سوی سلام، پروردگارم - که تنها او سلام است - فرمانی آورد :

ترکی =

آی مردوم ! من اُنی کی الله تعالی منئه نازل ائلیب دی قَصر ( و آزلیق ) ائله مئه میشم ! و من سوزوئچون بو آیه نین علّتین ( و سَبَب ئین ) بیان ائلیرم : دوزدندی « جبرائیل » منه اوچ سری ( و اوچ دفعه ) نازل اُولدی منه رَبِّیم « سلام » دان – کی اُ ( الله هین دا آدی ) سلام دی – أمر ائله دی:

أَنْ أ َقُومَ فی هذَا الْمَشْهَدِ فَأ ُعْلِمَ کُلَّ أ َبْیَضَ وَأ َسْوَدَ: أ َنَّ عَلِی بْنَ أَبی طالِبٍ أ َخی وَ وَصِیّی وَ خَلیفَتی (عَلی أُمَّتی) وَالْإِمامُ مِنْ بَعْدی، الَّذی مَحَلُّهُ مِنّی مَحَلُّ هارُونَ مِنْ مُوسی إِلاَّ أَنَّهُ لانَبِی بَعْدی وَهُوَ وَلِیُّکُمْ بَعْدَالله وَ رَسُولِهِ.

فارسی=

که در این مکان به پا خیزم و به هر سفید و سیاهی اعلام کنم که علی بن ابی طالب برادر، وصی و جانشین من در میان امّت و امام پس از من بوده. جایگاه او نسبت به من به سان هارون نسبت به موسی است، لیکن پیامبری پس از من نخواهد بود او (علی)، صاحب اختیارتان پس از خدا و رسول است؛

ترکی =

بو کی من بو یئردَه ( غدیر خُم دا اَیاقا ) دایانام و هر آغ و قئریه اعلام ائلیه ام : دوزدندی کی « علی » بن ابی طالب منیم قارداشیم و وصی ئیم و منیم خلیفه ام دی (  منیم اُمت ئیم دَه ) و من نَن سئورا « امام » دی، اُ هَمَن دی کی اُنین محلی ( و یئری ) منه گئوره هارون موسی نین یئرین دَه تکین دی، إلّـآ کی دوزدندی کی من نَن سئورا « نبی » یئوخدی و اُ آللاهدان و اُنین رسولی نان سئورا سوزون « ولی » ئوز دی.

وَقَدْ أَنْزَلَ الله تَبارَکَ وَ تَعالی عَلَی بِذالِکَ آیَةً مِنْ کِتابِهِ (هِی): (إِنَّما وَلِیُّکُمُ الله وَ رَسُولُهُ وَالَّذینَ آمَنُواالَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَیُؤْتونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ)، وَ عَلِی بْنُ أَبی طالِبٍ الَّذی أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَی الزَّکاةَ وَهُوَ راکِعٌ یُریدُالله عَزَّوَجَلَّ فی کُلِّ حالٍ

فارسی=

و پروردگارم آیه ای بر من نازل فرموده که: « همانا ولی، صاحب اختیار و سرپرست شما، خدا و پیامبر او و ایمانی انی هستند که نماز به پا می دارند و در حال رکوع زکات می پردازند.» و هر آینه علی بن ابی طالب نماز به پا داشته و در رکوع زکات پرداخته و پیوسته خداخواه است.

ترکی =

و قطعی دَن الله تبارک و تعالی منئه بو آیه نی کتابین دَه نازل ائلیب دی ( قرآن دا بو دی ) : « دوزدندی کی سوزون ولی ئوز الله و اُنین رسولی دی و اُ کس لر کی ایمان گئتیریب لر هَمَن لر کی نمازی اقامه ائلیئل لر و زکات وئریل لر بو حالی دَه کی رکوع دا دی لار!» و علی بن ابی طالب اُ هَمَن دی کی نمازی اقامه ائلیب دی و زکات وئریب دی بو حالی دَه کی ( نمازین ) رکوع ئین دئی دی و الله عزّ و جلّ ئی ( هَمَّشه و )  هر حالی دَه ایستیئیر!

وَسَأَلْتُ جَبْرَئیلَ أَنْ یَسْتَعْفِی لِی (السَّلامَ) عَنْ تَبْلیغِ ذالِکَ إِلیْکُمْ - أَیُّهَاالنّاسُ - لِعِلْمی بِقِلَّةِ الْمُتَّقینَ وَکَثْرَةِ الْمُنافِقینَ وَإِدغالِ اللّائمینَ وَ حِیَلِ الْمُسْتَهْزِئینَ بِالْإِسْلامِ،

فارسی=

و من از جبرئیل درخواستم که از خداوند سلام اجازه کند و مرا از این مأموریت معاف فرماید. زیرا کمی پرهیزگاران و فزونی منافقان و دسیسی ملامت گران و مکر مسخره کنندگان اسلام را می دانم؛

ترکی =

و جبرائیل دَن مسئلت ائله دیم ( و ایسته دیم ) کی منی ( الله کی سلام دی ) بونی سوزا تبلیغ  ائله مئگ ائین نَن معاف ائلیه – آی مردم- بو علمی مئه گئوره ( کی بیلیرم ) مُتّقی لر آز دی لار و منافق لر چوخ دی لار و ملامت ائلین لرین دغل لرینه و مسخره ائلین لرین حیله لرینه بو اسلام ئآ ( خبر واریم دی ) ،

الَّذینَ وَصَفَهُمُ الله فی کِتابِهِ بِأَنَّهُمْ یَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ مالَیْسَ فی قُلوبِهِمْ، وَیَحْسَبُونَهُ هَیِّناً وَ هُوَ عِنْدَالله عَظیمٌ

فارسی=

همانان که خداوند در کتاب خود در وصفشان فرموده: «به زبان آن را می گویند که در دل هایشان نیست و آن را اندک و آسان می شمارند حال آن که نزد خداوند بس بزرگ است».

ترکی =

اُ کس لر کی الله اُلاری کتابین دا وصف ائلیب دی : « بونا گئوره کی اُلار دیل لرینده ( بیر سئوز )  دئیل لر کی عورئک لرینده یوخدی ، و اُنی هنئک ( و آز و آسان ) بیلیل لر و اُ ( جور دئمئگ لری ) آللاه یانین دا چوخ بئویک ( سئوز ) دی » .

وَکَثْرَةِ أَذاهُمْ لی غَیْرَ مَرَّةٍ حَتّی سَمَّونی أُذُناً وَ زَعَمُوا أَنِّی کَذالِکَ لِکَثْرَةِ مُلازَمَتِهِ إِیّی وَ إِقْبالی عَلَیْهِ (وَ هَواهُ وَ قَبُولِهِ مِنِّی)

فارسی=

و نیز از آن روی که منافقان بارها مرا آزار رسانیده تا بدانجا که مرا اُذُن ] سخن شنو و زودباور [  نامیده اند، به خاطر همراهی افزون علی با من و رویکرد من به او و تمایل و پذیرش او از من،

ترکی =

و اُلارین اذیّت لری منه کی بیر دفعه دَن چوخ دی حتّی ( اُورا جاق ) کی منی « اُذُن » آد لادی لار ( و تئز اینانان چاغیر دی لار ) و بوجور گُمان ائله دی لر کی من اُجوری اَم ، ( و بولارا گئوره کی ) « علی » نین ملازمتی منی نَن ( و همَّشه منی نَن اولماقی ) و منیم اقبالیم اُنا ( و اُنی چوخ ایسته مئگیم ) و بوکی اُنین ایستئه مئگی و قبول ائله مئگی مَن نَن چوخ دی،

حَتّی أَنْزَلَ الله عَزَّوَجَلَّ فی ذالِکَ  « وَ مِنْهُمُ الَّذینَ یُؤْذونَ النَّبِی وَ یَقولونَ هُوَ أُذُنٌ، قُلْ أُذُنُ - (عَلَی الَّذینَ یَزْعُمونَ أَنَّهُ أُذُنٌ) - خَیْرٍ لَکُمْ، یُؤْمِنُ بِالله وَ یُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنینَ» الآیَةُ.

فارسی=

تا بدانجا که خداوند در این موضوع آیه ای فرو فرستاده: « و از آنانند کسانی که پیامبر خدا را می آزارند و می گویند: او سخن شنو و زودباور است. بگو: آری سخن شنو است. - بر علیه آنان که گمان می کنند او تنها سخن می شنود - لیکن به خیر شماست، او (پیامبر صلی الله علیه و آله) به خدا ایمان دارد و مؤمنان را تصدیق می کند و راستگو می انگارد».

ترکی =

حتّی اُراجاق کی الله عزّ و جلّ بو باره دَه بیر آیه نازل ائله دی : « و اُلار دان ( اُ منافق لردَن ) اُ کس لر « نبی » نی اذیَّت ائلیل لر و دئیل لر اُ « اُذُن » ( تئز اینانان ) دی ( آی رسول اُلارا ) ده : اُذُن اُلماقی ( اُ کس لریچون کی گُمان ائلیل لر اُ رسول دوزدن  اُذُن دی ) اُلاریچون خیر دی ( و اُلارین نفعی لرینه دی ) ئو ( رسول صلی الله علیه و آله)  آللاها و مؤمن لره ایمان ( و اطمینان ) واری دی!

وَلَوْشِئْتُ أَنْ أُسَمِّی الْقائلینَ بِذالِکَ بِأَسْمائهِمْ لَسَمَّیْتُ وَأَنْ أُوْمِئَ إِلَیْهِمْ بِأَعْیانِهِمْ لَأَوْمَأْتُ وَأَنْ أَدُلَّ عَلَیْهِمُ لَدَلَلْتُ، وَلکِنِّی وَالله فی أُمورِهمْ قَدْ تَکَرَّمْتُ .

فارسی=

و اگر می خواستم نام گویندگان چنین سخنی را بر زبان آورم و یا به آنان اشارت کنم و یا مردمان را به سویشان هدایت کنم [که آنان را شناسایی کنند] می توانستم. لیکن سوگند به خدا در کارشان کرامت نموده لب فروبستم.

ترکی =

اَیئم ایسته سئی دیم - اُ کس لری کی بو سئوزی دئه ائیب لر - آد لارین دئسئی دیم آدلارینان چاغیرار دیم ، و اَیئم ایسته سئی دیم اُلاری گئورسئه دم ائلیه بیلردیم و اَیئم ایسته سئی دیم  اُلاریچون مردومی هدایت ائلر دیم ( و یولّار دیم ) ، ولاکن ، آللاها آند اُولسون اُلاریچون کرامت ائله دیم ( و دئه مئه دیم ) .

وَکُلُّ ذالِکَ لایَرْضَی الله مِنّی إِلاّ أَنْ أُبَلِّغَ ما أَنْزَلَ الله إِلَی (فی حَقِّ عَلِی)، ثُمَّ تلا: «یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ - فی حَقِّ عَلِی - وَ انْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَالله یَعْصِمُکَ مِنَ النّاسِ.»

فارسی=

با این حال خداوند از من خشنود نخواهد گشت مگر این که آن چه در حق علی عیه السّلام فرو فرستاده به گوش شما برسانم. سپس پیامبر صلّی الله علیه و آله چنین خواند: «ای پیامبر ما! آن چه از سوی پروردگارت بر تو نازل شده - در حقّ علی - ابلاغ کن؛ وگرنه کار رسالتش را انجام نداده ای. و البته خداوند تو را از آسیب مردمان نگاه می دارد».

ترکی =

و بو حالی نان « الله » مَن نَن راضی اُولماز إلّـآ کی اُنی کی منه آللاه نازل ائلیب دی ( علی نین حقین دَه ابلاغ ائلیه ام و ) یئتیره ام ، سئورا اُخئی دی : « آی رسول اُنی کی سئنه نازل اُلونوب دی ابلاغ ائله – علی نین حقین بارسینده – و اَیئم ( بو ایشی ) گعور میه سئن اُندا اُنین ( الله هین ) رسالتین یئتیر میئب سئن! و ( بیل ) « الله » سئنی مردوم ئون ( آزاری نان ) ساخ لار!

فَاعْلَمُوا مَعاشِرَ النّاسِ (ذالِکَ فیهِ وَافْهَموهُ وَاعْلَمُوا) أَنَّ الله قَدْ نَصَبَهُ لَکُمْ وَلِیّاً وَإِماماً فَرَضَ طاعَتَهُ عَلَی الْمُهاجِرینَ وَالْأَنْصارِ وَ عَلَی التّابِعینَ لَهُمْ بِإِحْسانٍ، وَ عَلَی الْبادی وَالْحاضِرِ، وَ عَلَی الْعَجَمِی وَالْعَرَبی، وَالْحُرِّ وَالْمَمْلوکِ وَالصَّغیرِ وَالْکَبیرِ، وَ عَلَی الْأَبْیَضِ وَالأَسْوَدِ، وَ عَلی کُلِّ مُوَحِّدٍ .

فارسی=

هان مردمان! بدانید این آیه درباری اوست. ژرفی آن را فهم کنید و بدانید که خداوند او را برایتان صاحب اختیار و امام قرار داده، پیروی او را بر مهاجران و انصار و آنان که به نیکی از ایشان پیروی می کنند و بر صحرانشینان و شهروندان و بر عجم و عرب و آزاد و برده و بر کوچک و بزرگ و سفید و سیاه و بر هر یکتاپرست لازم شمرده است .

ترکی =

اُندا آی هامی مردوم لار بیلون : ( بو آیه اُنین بارسینده دی بونی فهم ائلیون و بیلون ) دوزدندی کی « الله » قطعی دَن اُ ( علی ) نی سوزا وَلیّ و امام نَصب ائلیب دی ؛ اُنّـآن اطاعت ائله مئگی واجب ( و فرض ) ائلیب دی هر هامّی مهاجر لره و انصار لارا و اُلارا کی اُلاردان احسانی نان ( و یاخچی لیگی نان ) تبعیّت ائلیل لر، و هر هامّی بادیه دَه و حاضر دَه اُولان لار و هامّی عجم و عرب ئه ، و هر آزاد و مملوک و صغیر و کبیره و هر هامّی آغ و قره و هر هامّی موحِّد اُلانا ( واجب بویورب دی ).

ماضٍ حُکْمُهُ، جازٍ قَوْلُهُ، نافِذٌ أَمْرُهُ، مَلْعونٌ مَنْ خالَفَهُ، مَرْحومٌ مَنْ تَبِعَهُ وَ صَدَّقَهُ، فَقَدْ غَفَرَالله لَهُ وَلِمَنْ سَمِعَ مِنْهُ وَ أَطاعَ لَهُ .

فارسی=

]هشدار که] اجرای فرمان و گفتار او لازم و امرش نافذ است. ناسازگارش رانده، پیرو و باورکننده اش در مهر و شفقت است. هر آینه خداوند، او و شنوایان سخن او و پیروان راهش را آمرزیده است .

ترکی =

( یعلیئک اُلون علی نین ) حُکمی سئوشوب ( و صادر اُلوب دی ) اُنین قولی لازم و امری نافذ دی ( گئرئح اطاعت و عمل اُلونا ) هر کیم اُنّـآن مخالفت ائلیه ملعون دی ! هر کیم اُنّـآن تبعیت ( و اطاعت ) ائلیه و اُنی تصدیق ( و تأیید ) ائلیه مرحوم ( و آللاهین رحمتین دَه ) دی ، اُندا قطعی دَن الله اُنی باغیش دیب دی ، و هر کیم اُنّـآن ائشیده و اُنّـآن اطاعت ائلیه ( دَه باغیش دانیب دی ).

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّهُ آخِرُ مَقامٍ أَقُومُهُ فی هذا الْمَشْهَدِ، فَاسْمَعوا وَ أَطیعوا وَانْقادوا لاِ َمْرِ(الله) رَبِّکُمْ،

فارسی=

هان مردمان! آخرین بار است که در این اجتماع به پا ایستاده ام. پس بشنوید و فرمان حق را گردن گذارید؛

ترکی =

آی هامّی مردوم لار ، دوزدندی کی بو آخرین دفعه دی کی بو جمعی دَه اَیاق اوستین دآ دایان میشام ! اُندا ائشیدون و اطاعت ائلیون و آللاه دان  - کی سوزون ربُّوز دی - أمرین اطاعت ائلیون ،

فَإِنَّ الله عَزَّوَجَلَّ هُوَ مَوْلاکُمْ وَإِلاهُکُمْ، ثُمَّ مِنْ دونِهِ رَسولُهُ وَنَبِیُهُ الْمُخاطِبُ لَکُمْ، ثُمَّ مِنْ بَعْدی عَلی وَلِیُّکُمْ وَ إِمامُکُمْ بِأَمْرِالله رَبِّکُمْ، ثُمَّ الْإِمامَةُ فی ذُرِّیَّتی مِنْ وُلْدِهِ إِلی یَوْمٍ تَلْقَوْنَ الله وَرَسولَهُ .

فارسی=

چرا که خداوند عزّوجلّ صاحب اختیار و ولی و معبود شماست؛ و پس از خداوند ولی شما، فرستاده و پیامبر اوست که اکنون در برابر شماست و با شما سخن می گوید. و پس از من به فرمان پروردگار، علی ولی و صاحب اختیار و امام شماست. آن گاه امامت در فرزندان من از نسل علی خواهد بود. این قانون تا برپایی رستاخیز که خدا و رسول او را دیدار کنید دوام دارد .

ترکی =

اُندا دوزدندی کی « الله » عزّ و جلّ اُ سوزون مولا ئوز دی و اله ئوز دی ، سئورا اُنّـآن آیری سی اُنین رسولی دی و اُنین نبی ئی سی دی ( کی ایندی ) سوزون مُخاطب ئوز دی ( و سوزون قاباغ ئوز دا دانیشیرآم ) ،سئورا من نَن آیری سی « علی » سوزون ولی ئوز و امام ئوز دی ، آللاهین امری نَن-  کی سوزون رَبُّ ئوز دی - سئورا بو امامت منیم ذُریّه ام دَه اُ ( علی ) نین اولاد ئین نَن اُلاجاق لار قیامت گونی نا جاق کی آللاهی و اُنین رسولین مُلاقات ائلیه جئک سوز!

لاحَلالَ إِلاّ ما أَحَلَّهُ الله وَ رَسُولُهُ وَهُمْ، وَلاحَرامَ إِلاّ ما حَرَّمَهُ الله (عَلَیْکُمْ) وَ رَسُولُهُ وَ هُمْ، وَالله عَزَّوَجَلَّ عَرَّفَنِی الْحَلالَ وَالْحَرامَ وَأَنَا أَفْضَیْتُ بِما عَلَّمَنی رَبِّی مِنْ کِتابِهِ وَحَلالِهِ وَ حَرامِهِ إِلَیْهِ .

فارسی=

روا نیست، مگر آن چه خدا و رسول او و امامان روا دانند؛ و ناروا نیست مگر آن چه آنان ناروا دانند. خداوند عزوجل، هم روا و هم ناروا را برای من بیان فرموده و آن چه پروردگارم از کتاب خویش و حلال و حرامش به من آموخته در اختیار علی نهاده ام .

ترکی =

هئچ حلال یئوخدی إلّـآ کی « الله » اُنی حلال ائلیه و اُنین رسولی و اُ ( امام ) لار ، و هئچ حرام یئوخدی إلّـآ کی « الله » اُنی  ( سوزا ) حرام ائلیه واُنین رسولی و اُ ( امام ) لار ، و « الله » عزّ و جلّ منئه حلال و حرامی تانیئد دیر دی ( و بیان ائله دی )، و من هر نئی کی رَبِّ ئیم کتابین نان و حلالین نان و حرامی نان عورگعدیب دی، اُنا ( علی یئه ) تاپیشیر میشام!

مَعاشِرَالنّاسِ، علی (فَضِّلُوهُ). ما مِنْ عِلْمٍ إِلاَّ وَقَدْ أَحْصاهُ الله فِی، وَ کُلُّ عِلْمٍ عُلِّمْتُ فَقَدْ أَحْصَیْتُهُ فی إِمامِ الْمُتَّقینَ، وَما مِنْ عِلْمٍ إِلاّ وَقَدْ عَلَّمْتُهُ عَلِیّاً، وَ هُوَ الْإِمامُ الْمُبینُ (الَّذی ذَکَرَهُ الله فی سُورَةِ یس: (وَ کُلَّ شَیءٍ أَحْصَیْناهُ فی إِمامٍ مُبینٍ.)

فارسی=

هان مردمان! او را برتر بدانید. چرا که هیچ دانشی نیست مگر اینکه خداوند آن را در جان من نبشته و من نیز آن را در جان پیشوای پرهیزکاران، علی، ضبط کرده ام. او (علی) پیشوای روشنگر است که خداوند او را در سوره ی یاسین یاد کرده که: «و دانش هر چیز را در امام روشنگر برشمرده ایم... »

ترکی =

آی هامّی مردوم لار ، « علی » ( اُنی فضیلت لی بیلون ) هئچ علم یوخدی إلّـآ کی « الله » اُنی من دَه یازئیب ( و سائیب ) دی و هر هامّی علمی لری کی عورگعش میشم اُندا قطعی دَن اُنی « امام متقین » دَه یازمیشام ! و هئچ علمی یوخدی إلّـآ کی قطعی دَن من اُنی « علی » یئه عورگعد میشم! و اُ « امام مبین » دی ( هَمن اُ کس کی اُنی الله سوره یاسین دَه بویورب دی : « و هر هامّی شئی لری امام مبین دَه سائ میشیق » .

مَعاشِرَالنَّاسِ، لاتَضِلُّوا عَنْهُ وَلاتَنْفِرُوا مِنْهُ، وَلاتَسْتَنْکِفُوا عَنْ وِلایَتِهِ، فَهُوَالَّذی یَهدی إِلَی الْحَقِّ وَیَعْمَلُ بِهِ، وَیُزْهِقُ الْباطِلَ وَیَنْهی عَنْهُ، وَلاتَأْخُذُهُ فِی الله لَوْمَةُ لائِمٍ. أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِالله وَ رَسُولِهِ (لَمْ یَسْبِقْهُ إِلَی الْایمانِ بی أَحَدٌ)،

فارسی=

هان مردمان! از علی رو برنتابید. و از امامتش نگریزید. و از سرپرستی اش رو برنگردانید. او [شما را] به درستی و راستی خوانده و [خود نیز] بدان عمل نماید. او نادرستی را نابود کند و از آن بازدارد. در راه خدا نکوهش نکوهش گران او را از کار باز ندارد. او نخستین مؤمن به خدا و رسول اوست و کسی در ایمان، به او سبقت نجسته.

ترکی =

آی هامّی مردم لار ! اُنی ( علی نی )  ایتیر میون و اُنّـآن قاش میون ، و اُنین ولایتین نَن عوز چئوئیر میون ! اُ هَمَن اُ کس دی کی حقّ ئه هدایت ائلیئر و ئوزی دَه اُنا عمل ائلیئر ، و باطلی بئین نَن آپاریرر و اُنّـآن دا نهی ائلیئر ، و « الله » یولیندا ملامت ائلیئن ( و دآن لیان ) نین ملامتی اُنی ساخ لامیر! اوّل کس دی کی آللاها و اُنین رسولی نا ایمان گئتیریب دی ؛ ( هئچ کیم منئه ایمان گئتیر مئک دَه اُنّـآن قاباخ توش میب دی).

وَالَّذی فَدی رَسُولَ الله بِنَفْسِهِ، وَالَّذی کانَ مَعَ رَسُولِ الله وَلا أَحَدَ یَعْبُدُالله مَعَ رَسُولِهِ مِنَ الرِّجالِ غَیْرُهُ . ( أَوَّلُ النّاسِ صَلاةً وَ أَوَّلُ مَنْ عَبَدَالله مَعی. أَمَرْتُهُ عَنِ الله أَنْ یَنامَ فی مَضْجَعی، فَفَعَلَ فادِیاً لی بِنَفْسِهِ).

فارسی=

و همو جان خود را فدای رسول الله نموده و با او همراه بوده است تنها اوست که همراه رسول خدا عبادت خداوند می کرد و جز او کسی چنین نبود . اولین نمازگزار و پرستشگر خدا به همراه من است. از سوی خداوند به او فرمان دادم تا [در شب هجرت] در بستر من بیارامد و او نیز فرمان برده، پذیرفت که جان خود را فدای من کند .

ترکی =

و اُ هَمَن کس دی کی ئوز نفسین آللاهین رسولی نا فدا ائلیب دی ! و اُ هَمَن دی کی همَّشه رسول الله هی نان ئی دی ، و هئچ کیم کیشی لردَن اُنّـآن سوؤآی یوخئدی کی آللاهی اُنین رسولی نان عبادت ائلیه! ( مردوم لارین اوّلی دی کی نماز قیل دی و اولی دی کی منی نَن آللاهی عبادت ائله دی ، من اُنا آللاهین طرفین نَن امر ائله دیم کی ( لیله المبیت – هجرت گئجه سین دَه ) منیم مَضجَع ئیم دَه یوخلیا ، اُندا اُ ئوز نفسین منه فدا ائله دی!

مَعاشِرَالنّاسِ، فَضِّلُوهُ فَقَدْ فَضَّلَهُ الله، وَاقْبَلُوهُ فَقَدْ نَصَبَهُ الله .

فارسی=

هان مردمان! او رابرتر دانید، که خداوند او را برگزیده؛ و پیشوایی او را بپذیرید، که خداوند او را برپا کرده است .

ترکی =

آی مردون جمعی ! اُنی فضیلت لی بیلون، اُند قطعی دَن « الله » اُنی فضیلت لی ائلیب دی! و اُنی قبول ائلیئون اُندا قطعی دَن « الله » اُنی نَصب ائلیب دی ! - کی اُنین ئودی انسان لار و داش لار دی - کی کافر لریچون آماده اولونوب دی!

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّهُ إِمامٌ مِنَ الله، وَلَنْ یَتُوبَ الله عَلی أَحَدٍ أَنْکَرَ وِلایَتَهُ وَلَنْ یَغْفِرَ لَهُ، حَتْماً عَلَی الله أَنْ یَفْعَلَ ذالِکَ بِمَنْ خالَفَ أَمْرَهُ وَأَنْ یُعَذِّبَهُ عَذاباً نُکْراً أَبَدَا الْآبادِ وَ دَهْرَ الدُّهورِ. فَاحْذَرُوا أَنْ تُخالِفوهُ. فَتَصْلُوا ناراً وَقودُهَا النَّاسُ وَالْحِجارَةُ أُعِدَّتْ لِلْکافِرینَ .

فارسی=

هان مردمان! او از سوی خدا امام است و هرگز خداوند توبه منکر او را نپذیرد و او را نیامرزد. این است روش قطعی خداوند درباره ناسازگار علی و هرآینه او را به عذاب دردناک پایدار کیفر کند. از مخالفت او بهراسید و گرنه در آتشی درخواهید شد که آتش گیری آن مردمانند؛ و سنگ، که برای حق ستیزان آماده شده است .

ترکی =

آی هامّی مردوم لار ، دوزدندی کی اُ آللاهدان ساری امام دی ، و هئچ وَخ « الله » اُ کسی کی اُنین ولایت ئین مُنکر اُلا ، توبه سین قبول ائله مئز و اُنی هئچ وَخ باغیش دا مئاز ، بو ایش آللاهآ حتمی دی هر کیم اُنین امرین نَن مخالفت ائلیه کی اُنی ابد ئآ جاق و اُوَخ دَه کی دهر ( عالم ) واردی ، بیر آغیر لی عذاب ائلیه جئک  ، اُندا یعلیک اُلون کی اُنّـآن مخالفت ائله میئه سوز! اُندا بیر ئوتا چئکیلر سوز

مَعاشِرَالنّاسِ، بی - وَالله - بَشَّرَالْأَوَّلُونَ مِنَ النَّبِیِّینَ وَالْمُرْسَلینَ، وَأَنَا - (وَالله) - خاتَمُ الْأَنْبِیاءِ وَالْمُرْسَلینَ والْحُجَّةُ عَلی جَمیعِ الْمَخْلوقینَ مِنْ أَهْلِ السَّماواتِ وَالْأَرَضینَ.

فارسی=

هان مردمان! به خدا سوگند که پیامبران پیشین به ظهورم مژده داده اند و اکنون من فرجام پیامبران و برهان بر آفریدگان آسمانیان و زمینیانم.

ترکی =

آی مردوم لار ، آللاها آند اُلسون منیم گئل مئگی مئه اول دَه کی انبیا و مُرسلین بشارت وئریب لر و من – آللها آند اُلسون – خاتم انبیا و مُرسلین ام و جمیع مخلوقات ئا گئوی لرین و یئر لرین اهلی نئه « حُجَّت » ام ،

فَمَنْ شَکَّ فی ذالِکَ فَقَدْ کَفَرَ کُفْرَ الْجاهِلِیَّةِ الْأُولی وَ مَنْ شَکَّ فی شَیءٍ مِنْ قَوْلی هذا فَقَدْ شَکَّ فی کُلِّ ما أُنْزِلَ إِلَی، وَمَنْ شَکَّ فی واحِدٍ مِنَ الْأَئمَّةِ فَقَدْ شَکَّ فِی الْکُلِّ مِنْهُمْ، وَالشَاکُّ فینا فِی النّارِ .

فارسی=

آن کس که راستی و درستی مرا باور نکند به کفر جاهلی درآمده و تردید در سخنان امروزم همسنگ تردید در تمامی محتوای رسالت من است، و شک و ناباوری در امامت یکی از امامان، به سان شک و ناباوری در تمامی آنان است. و هرآینه جایگاه ناباوران ما آتش دوزخ خواهد بود .

ترکی =

اُندا هر کیم بونا شک ائلیه قطعی دَن اول کی جاهلیت ئین کُفری تکین کافر دی ، و هر کیم بیر شئ جاندا منیم بو قولی مئه شکّی اُلا ، اُندا قطعی دَن هر هامّی سئوز لره کی منه نازل اُلوب دی شک ائلیب دی ! و هر کیم بیر نفر بو ائمَّه یئه شک ائلیه اُندا قطعی دَن اُلارین هامّی سینا شک ائلیب دی ، و هر کس بیزه شکّی اُلسا یئری اُوت دا دی ( و جهنَّمی اُلاجاق).

مَعاشِرَالنّاسِ، حَبانِی الله عَزَّوَجَلَّ بِهذِهِ الْفَضیلَةِ مَنّاً مِنْهُ عَلَی وَ إِحْساناً مِنْهُ إِلَی وَلا إِلاهَ إِلاّهُوَ، أَلا لَهُ الْحَمْدُ مِنِّی أَبَدَ الْآبِدینَ وَدَهْرَالدّاهِرینَ وَ عَلی کُلِّ حالٍ .

فارسی=

هان مردمان! خداوند عزّوجلّ از روی منّت و احسان خویش این برتری را به من پیشکش کرد و البته که خدایی جز او نیست. آگاه باشید: تمامی ستایش ها در همه روزگاران و در هر حال و مقام ویژی اوست .

ترکی =

آی هامّی مردوم لار ( بیلون ) الله عزّ و جلّ بو فضیلت ئی مئنه ئوز منّت و ئوز احسانی نَن مئنه باغیش دیب دی و هئچ اله اُنّـآن سوؤآی یوخدی ، آییق اُلون اُ ( الله ) ئا من نَن ابد اُلون جاق و دَهر قالین جان و هر حالی دا  « حمد» اُلسون !

مَعاشِرَالنّاسِ، فَضِّلُوا عَلِیّاً فَإِنَّهُ أَفْضَلُ النَّاسِ بَعْدی مِنْ ذَکَرٍ و أُنْثی ما أَنْزَلَ الله الرِّزْقَ وَبَقِی الْخَلْقُ . مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ، مَغْضُوبٌ مَغْضُوبٌ مَنْ رَدَّ عَلَی قَوْلی هذا وَلَمْ یُوافِقْهُ .

فارسی=

هان مردمان! علی را برتر دانید؛ که او برترین مردمان از مرد و زن پس از من است؛ تا آن هنگام که آفریدگان پایدارند و روزی شان فرود آید . دور دورباد از درگاه مهر خداوند و خشم خشم باد بر آن که این گفته را نپذیرد و با من سازگار نباشد !

ترکی =

آی مردوم لار ، « علی » نی فضیلت لی بیلون ، اُندا دوزدندی کی اُ من نَن سئورا هر بیر کیشی و آرواد دان افضل دی ( اوجالی و فضیلت لی دی ) اُوَخ دَه جاق کی الله رزق نازل ائلیئر و خلق واردی ، ملعون دی و ملعون دی ، مغضوب دی و آللاهین غضبین دَه دی هر کیم منیم بو قولی می ( و سئوزی می قبول ائله میئه و ) رَدّ ائلیه و اُنّـآن موافق اُلمیا !

أَلا إِنَّ جَبْرئیلَ خَبَّرنی عَنِ الله تَعالی بِذالِکَ وَیَقُولُ: «مَنْ عادی عَلِیّاً وَلَمْ یَتَوَلَّهُ فَعَلَیْهِ لَعْنَتی وَ غَضَبی»، (وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوالله - أَنْ تُخالِفُوهُ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها - إِنَّ الله خَبیرٌ بِما تَعْمَلُونَ ).

فارسی=

هان! بدانید جبرئیل از سوی خداوند خبرم داد: «هر آن که با علی بستیزد و بر ولایت او گردن نگذارد، نفرین و خشم من بر او باد!» البته بایست که هر کس بنگرد که برای فردای رستاخیز خود چه پیش فرستاده. [هان!] تقوا پیشه کنید و از ناسازگاری با علی بپرهیزید. مباد که گام هایتان پس از استواری درلغزد . که خداوند بر کردارتان آگاه است .

ترکی =

آییق اُلون، دوزدن دی کی جبرائیل « الله » تعالی دان  بونی منئه خبر وئردی و دئدی : « هر کیم « علی » نَن عداوت ائلیه و اُنی ایسته میئه اُندا منیم لعنتیم و غضبیم اُنا یئتیشه جئک » ( و هر کس حتمی دَن گئرح باخا کی صباح ( ئینا ) نئه یولّی ئیر و الله دان ( و اُنین عذابین نان قئورخون و تقوا ائلیون و ) یعلیک اُلون – کی اُ ( علی ) نان مخالفت ائلیه میون – اُندا دی کی قَدَم ( لر و اَیاق لار ) ثابت اُلان نان سئورا متزلزل ( و لرزان ) اُلار ، دوزدندی کی الله هر نئی کی گعوریر سوز بیلیر ! )

مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ جَنْبُ الله الَّذی ذَکَرَ فی کِتابِهِ العَزیزِ، فَقالَ تعالی (مُخْبِراً عَمَّنْ یُخالِفُهُ): (أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یا حَسْرَتا عَلی ما فَرَّطْتُ فی جَنْبِ الله).

فارسی=

هان مردمان! همانا او هم جوار و همسایه خداوند است که در نبشته ی عزیز خود او را یاد کرده و درباری ستیزندگان با او فرموده: «تا آنکه مبادا کسی در روز رستخیز بگوید: افسوس که درباری همجوار و همسایه ی خدا کوتاهی کردم ... »

ترکی =

آی هامّی مردوم لار : دوزدن دی اُ « جَنبُ الله » کی اُ عزیز کتابین دا ( قرآن دا ) ذکر ائلیب  دی ، اُندا ( الله ) تعالی ( اُ کس لر دَن کی اُنّـآن ( علی دَن ) مخالف اُلا لار) بویوروب دی : بو کی اُ نفسی دیئه آی حسرت منئه اُلسون کی آللاهین کنارین دَه افراط ائله دیم ... »

مَعاشِرَالنّاسِ، تَدَبَّرُوا الْقُرْآنَ وَ افْهَمُوا آیاتِهِ وَانْظُرُوا إِلی مُحْکَماتِهِ وَلاتَتَّبِعوا مُتَشابِهَهُ، فَوَالله لَنْ یُبَیِّنَ لَکُمْ زواجِرَهُ وَلَنْ یُوضِحَ لَکُمْ تَفْسیرَهُ إِلاَّ الَّذی أَنَا آخِذٌ بِیَدِهِ وَمُصْعِدُهُ إِلی وَشائلٌ بِعَضُدِهِ (وَ رافِعُهُ بِیَدَی) وَ مُعْلِمُکُمْ:

فارسی=

هان مردمان! در قرآن اندیشه کنید و ژرفی آیات آن را دریابید و بر محکماتش نظر کنید و از متشابهاتش پیروی ننمایید. پس به خدا سوگند که باطن ها و تفسیر آن را آشکار نمی کند مگر همین که دست و بازوی او را گرفته و بالا آورده ام و اعلام می دارم که:

ترکی =

آی هامّی مردومون جمعی : قرآن دا تدبُّر ائلیون و آیه لرین فهم ( و درک ) ائلیون و اُنین محکم آیه لرینه باخون و متشابه آیه لرین نَن تبعیت ائله میون ، اُندا « الله » ئا آند اولسون سوزا قرآنین زواجرین ( باطن لرین آیدین و ) تبیین ائله مئز و سوزا اُنین تفسیرین واضح ائلین اُلماز ، إلّـآ بو کس کی من اُنین اَلین توتمیشام و ئوزی مئه ساری یوخاری چئک میشم و اُنین قئولین ئوز اَلیمی نَن یوخاری قوئزآ میشام ، و سوزا اعلام ائلیرم :

#خطبه_غدیر_47

أَنَّ مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِی مَوْلاهُ، وَ هُوَ عَلِی بْنُ أَبی طالِبٍ أَخی وَ وَصِیّی، وَ مُوالاتُهُ مِنَ الله عَزَّوَجَلَّ أَنْزَلَها عَلَی .

فارسی=

هر آن که من سرپرست اویم، این علی سرپرست اوست. و او علی بن ابی طالب است؛ برادر و وصی من که سرپرستی و ولایت او حکمی است از سوی خدا که بر من فرستاده شده است .

ترکی =

دوزدندی هر کیم کی من اُنین « مولا » سی ام اُندا بو « علی » اُنین مولا سی دی ! و اُ علی بن ابی طالب منیم قارداشیم و وصی ئیم دی ! و اُنین موالاتین ( علی نی مولا بیل مئگین ) الله عزّ و جلّ منئه نازل ائلیب دی ( و بو آللاهین حُکمی دی )!

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّ عَلِیّاً وَالطَّیِّبینَ مِنْ وُلْدی (مِنْ صُلْبِهِ) هُمُ الثِّقْلُ الْأَصْغَرُ، وَالْقُرْآنُ الثِّقْلُ الْأَکْبَرُ، فَکُلُّ واحِدٍ مِنْهُما مُنْبِئٌ عَنْ صاحِبِهِ وَ مُوافِقٌ لَهُ، لَنْ یَفْتَرِقا حَتّی یَرِدا عَلَی الْحَوْضَ .

فارسی=

هان مردمان! همانا علی و پاکان از فرزندانم از نسل او، یادگار گران سنگ کوچک ترند و قرآن یادگار گران سنگ بزرگ تر. هر یک از این دو از دیگر همراه خود خبر می دهد و با آن سازگار است. آن دو هرگز از هم جدا نخواهند شد تا در حوض کوثر بر من وارد شوند .

ترکی =

آی هامّی مردوم لار ( بیلون ) : دوزدندی کی « علی » و منیم طیِّب اولاد لاریم اُنین صُلبی نَن ( و نسلی نَن ) اُلار « ثقل اصغر » دی لر ، و قرآن « ثقل اکبر » دی ! اُندا اُلارین هر بیری اُ بیری سین نَن خبر وئرر و اُنّـآن موافق ( و بیر دی ) ، اُلار ( بیر بیرین نَن ) آیرئیل میا جاق لار تا کی ( بهشت دَه کوثر) حوضی دَه منئه مُلحق اُلا لار ( و یانئی ما قعیده لر )!

أَلا إِنَّهُمْ أُمَناءُ الله فی خَلْقِهِ وَ حُکّامُهُ فی أَرْضِهِ. أَلاوَقَدْ أَدَّیْتُ . أَلا وَقَدْ بَلَّغْتُ، أَلاوَقَدْ أَسْمَعْتُ، أَلاوَقَدْ أَوْضَحْتُ، أَلا وَ إِنَّ الله عَزَّوَجَلَّ قالَ وَ أَنَا قُلْتُ عَنِ الله عَزَّوَجَلَّ، أَلاإِنَّهُ لا «أَمیرَالْمُؤْمِنینَ» غَیْرَ أَخی هذا، أَلا لاتَحِلُّ إِمْرَةُ الْمُؤْمِنینَ بَعْدی لاِحَدٍ غَیْرِهِ .

فارسی=

هان! بدانید که آنان امانتداران خداوند در میان آفریدگان و حاکمان او در زمین اویند. هشدار که من وظیفه ی خود را ادا کردم. هشدار که من آن چه بر عهده ام بود ابلاغ کردم و به گوشتان رساندم و روشن نمودم. بدانید که این سخن خدا بود و من از سوی او سخن گفتم. هشدار که هرگز به جز این برادرم کسی نباید امیرالمؤمنین خوانده شود. هشدار که پس از من امارت مؤمنان بری کسی جز او روا نباشد .

ترکی =

آییق اُلون ( و بیلون ) دوزدندی کی اُلار آللاهین امین لری دی لر ئوز خلقی نین دَه و اُنین حاکم لری دی لر ئوز یئرینده ، آییق اُلون و ( بیلون ) قطعی دَن من ( بو ابلاغی ) ادا ائله دیم ! و آییق اُلون کی من ابلاغ ائله دیم ، آییق اُلون و قطعی دَن من سوزا ائشید دیر دیم ، آییق اُلون و قطعی دَن من واضح ( بیان ) ائله دیم ( و سوزا بیلین دیر دیم ) ؛ آیین اُلون ( و بیلون ) و دوزدندی کی « الله » عزّ و جلّ ( بونی بویور دی و ) دِدی و من دَه آللاه عزّ و جلّی دَن ( و اُنین طرفی نَن سوزا ) دِدیم ، آییق اُلون دوزدندی کی هئچ « امیر المؤمنین » بو منیم قارداشیم نان سوؤآی یئوخدی ، آییق اُلون من نَن سئورا هئچ کسئه مؤمن لره امیر اُولان اُنّـآن سوؤآی حلال دئیل !

ثم قال: «ایهاالنَّاسُ، مَنْ اَوْلی بِکُمْ مِنْ اَنْفُسِکُمْ؟ قالوا: الله و رَسُولُهُ. فَقالَ: اَلا من کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلی مَوْلاهُ، اللهمَّ والِ مَنْ والاهُ و عادِ مَنْ عاداهُ وَانْصُرْمَنْ نَصَرَهُ واخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ .

فارسی=

سپس فرمود: مردمان! کیست سزاوارتر از شما به شما؟ گفتند خداوند و پیامبر او! سپس فرمود آگاه باشید! آن که من سرپرست اویم، پس این علی سرپرست اوست ! خداوندا دوست بدار آن را که سرپرستی او را بپذیرد و دشمن بدار هر آن که او را دشمن دارد و یاری کن یار او را؛ و تنها گذار آن را که او را تنها بگذارد .

ترکی =

اُنّـآن سئورا بویور دی : « آی مردوم ، کیم سوزا ئوزوز دان اَوْلی دی ( و قاباخ دی ) ؟! دِدی لر : الله و اُنین رسولی ! اُندا دِدی : آییق اُلون ( و بیلون ) هر کیم کی من اُنین مولا سئی ام اُندا بو « علی » اُنین مولا سی دی ! بار الها : هر کیم اُنی ایسته سئه ( و سئوی سئه ) اُنی ایسته و هر کیم اُنی نان دشمن ( و عدوان ) اُلسا اُنّـآن دوشمن اُل! و هر کیم اُنی نُصرت وئرسه اُنا نصرت وئر و هر کیم اُنی تک قئوی سا ، اُنی خذلان ائله ( و تک ائله ) !

مَعاشِرَالنّاسِ، هذا عَلِی أخی وَ وَصیی وَ واعی عِلْمی، وَ خَلیفَتی فی اُمَّتی عَلی مَنْ آمَنَ بی وَعَلی تَفْسیرِ کِتابِ الله عَزَّوَجَلَّ وَالدّاعی إِلَیْهِ وَالْعامِلُ بِمایَرْضاهُ وَالْمُحارِبُ لِاَعْدائهِ وَالْمُوالی عَلی طاعَتِهِ وَالنّاهی عَنْ مَعْصِیَتِهِ.

فارسی=

هان مردمان! این علی است برادر و وصی و نگاهبان دانش من. و هموست جانشین من در میان امّت و بر گروندگان به من و بر تفسیر کتاب خدا که مردمان را به سوی او بخواند و به آن چه موجب خشنودی اوست عمل کند و با دشمنانش ستیز نماید. او پشتیبان فرمانبرداری خداوند و بازدارنده از نافرمانی او باشد .

ترکی =

آی معاشر النّاس ، بو « علی » منیم قارداشیم دی و وصی ائیم و و منیم علمی مین مراقبی دی ، و منیم اُمَّتیم دَه هر کیم کی منئه ایمان گئتیره ( اُلارا ) خلیفه ام دی ، و الله عزّ و جلّ ئین کتابی نا تفسیر ائلین  و اُنا ساری دعوت ائلیه ئن دی ، و هر نئی کی ( الله ) اُنّـآن راضی دی عمل ائلیه ئن دی و اُنین دشمن لری نَن حَرب ( و دعوا ) ائلئر و اُنی اطاعت ائله مگی نئه موالی ( و کمک ائلیه ئن ) دی و اُنی معصیت ائله مئگ دَن نهی ائلیه ئن دی !

إِنَّهُ خَلیفَةُ رَسُولِ الله وَ أَمیرُالْمُؤْمِنینَ وَالْإمامُ الْهادی مِنَ الله، وَ قاتِلُ النّاکِثینَ وَالْقاسِطینَ وَالْمارِقینَ بِأَمْرِالله. یَقُولُ الله: (مایُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَی) .

فارسی=

همانا اوست جانشین رسول الله و فرمانروای ایمانیان و پیشوای هدایتگر از سوی خدا و کسی که به فرمان خدا با پیمان شکنان، رویگردانان از راستی و درستی و به دررفتگان از دین پیکار کند. خداوند فرماید: «فرمان من دگرگون نخواهد شد.»

ترکی =

دوزدندی کی اُ آللاهین رسولی نین خلیفه سی دی و مؤمن لرین امیری دی و اُ هَمَن « امام » دی کی آللاهدان ساری ( مردومی ) هدایت ائلیئیر، و ناکثین و قاسطین و مارقین قاتلی دی آللاهین أمری نَن ،  آللاه بویورور : منیم یانیم دا قول ئیم عوض اُلمیاجاق!

بِأَمْرِکَ یارَبِّ أَقولُ: اَلَّلهُمَّ والِ مَنْ والاهُ وَعادِ مَنْ عاداهُ (وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ) وَالْعَنْ مَنْ أَنْکَرَهُ وَاغْضِبْ عَلی مَنْ جَحَدَ حَقَّهُ .

فارسی=

پروردگارا! اکنون به فرمان تو چنین می گویم: خداوندا! دوستداران او را دوست دار. و دشمنان او را دشمن دار. پشتیبانان او را پشتیبانی کن. یارانش را یاری نما. خودداری کنندگان از یاری اش را به خود رها کن. ناباورانش را از مهرت بران و بر آنان خشم خود را فرود آور .

ترکی =

یا رَبِّ سئنون امرئو نان دئیرم : بار الها ! بار الها : هر کیم اُنی ایسته سئه ( و سئوی سئه ) اُنی ایسته و هر کیم اُنی نان دشمن اُلسا اُنّـآن دوشمن اُل! و هر کیم اُنی نُصرت وئرسه اُنا نصرت وئر و هر کیم اُنی تک قئوی سا ، اُنی خذلان ائله ( و تک ائله ) ! و هر کیم اُنی دآن سا ( و اُنین حقین مُنکِر  اُلاسا ) لعنت ائله و هر کیم اُنین حقی نین اوستین دَه جحد ائلیه ( و ایستیه اَلین نان آلا ) غضب ائله!

اللهمَّ إِنَّکَ أَنْزَلْتَ الْآیَةَ فی عَلِی وَلِیِّکَ عِنْدَتَبْیینِ ذالِکَ وَنَصْبِکَ إِیّاهُ لِهذَا الْیَوْمِ: (الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دیناً)،

فارسی=

معبودا ! تو خود در هنگام برپاداشتن او و بیان ولایتش نازل فرمودی که : « امروز آیین شما را به کمال، و نعمت خود را بر شما به اتمام رساندم، و اسلام را به عنوان دین شما پسندیدم.»

ترکی =

بار الها ! دوزدندی کی سئن بو آیه نی « علی » نین باره سین دَه نازل ائله دون کی سئنون ولی ئون دی بونی تبیین ائلین دَه و بو گئون دَه ( غدیر خُم  دا ) اُنی نصب ائله دون : « بو یوم سوزون دین ئوزی تکمیل ائله دیم و نعمتی می سوزا تمام ائله دیم و راضی اُلدیم کی اسلام سوزا دین اُلا » ،

 (وَ مَنْ یَبْتَغِ غَیْرَالْإِسْلامِ دیناً فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرینَ). اللهمَّ إِنِّی أُشْهِدُکَ أَنِّی قَدْ بَلَّغْتُ .

فارسی=

«و آن که به جز اسلام دینی را بجوید، از او پذیرفته نبوده، در جهان دیگر در شمار زیانکاران خواهد بود.» خداوندا، تو را گواه می گیرم که پیام تو را به مردمان رساندم .

ترکی =

« و هر کیم اسلام نان سئورا آیری دینی ایستیه اُندا اُنّـآن قبول اُلماز و اُ آخرت دَه ضرر ائلین لر دَن اُلاجاق » بار پروردگارا ! دوزدندی کی من سئنی شاهد توتورآم دوزدندی کی قطعی دَن من ( علی نین ولایتین مردوما ) ابلاغ ائله دیم.

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّما أَکْمَلَ الله عَزَّوَجَلَّ دینَکُمْ بِإِمامَتِهِ. فَمَنْ لَمْ یَأْتَمَّ بِهِ وَبِمَنْ یَقُومُ مَقامَهُ مِنْ وُلْدی مِنْ صُلْبِهِ إِلی یَوْمِ الْقِیامَةِ وَالْعَرْضِ عَلَی الله عَزَّوَجَلَّ فَأُولئِکَ الَّذینَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ (فِی الدُّنْیا وَالْآخِرَةِ) وَ فِی النّارِهُمْ خالِدُونَ، (لایُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذابُ وَلاهُمْ یُنْظَرونَ.)

فارسی=

هان مردمان! خداوند عزّوجلّ دین را با امامت علی تکمیل فرمود. اینک آنان که از او و جانشینانش از فرزندان من و از نسل او - تا برپایی رستاخیز و عرضه ی بر خدا - پیروی نکنند، در دو جهان کرده هایشان بیهوده بوده در آتش دوزخ ابدی خواهند بود، به گونه ی که نه از عذابشان کاسته و نه برایشان فرصتی خواهد بود .

ترکی =

آی مردومون جمعی : دوزدندی کی الله عزّ و جلّ سوزون دین ئوزی « علی » نین امامتی نَن کامل ائله دی، اُندا هر کیم اُنّـان تبعیّت ائله میه و اُنین وُلدی ( و نسلی ) کی اُنین یئرین دَه ( و مقامین دَه ) دایان سا تا قیامت گونی نا جاق و اُ وقته جاق کی الله عزّ و جلّ ئه عرضه اُلاجاق لار ( تبعیت ائله مئه سه ) ، اُندا اُلار دی لار کی عمل لری حبط اُلاجاق ( و بئین نَن گئه دَه جاق ) ( هم دنیا دا و هم آخرت دَه ) و ( جهنَّم ) اُت دا همَّشه لیک قالاجاق لار، ( کی اُلار دان ( اُ عذاب لار ) آز اُلمیاجاق و نئه دَه اُلارا مهلت ( و فرصت ) وئره جک لر!

مَعاشِرَالنّاسِ، هذا عَلِی، أَنْصَرُکُمْ لی وَأَحَقُّکُمْ بی وَأَقْرَبُکُمْ إِلَی وَأَعَزُّکُمْ عَلَی، وَالله عَزَّوَجَلَّ وَأَنَاعَنْهُ راضِیانِ.

فارسی=

هان مردمان! این علی یاورترین، سزاوارترین و نزدیک ترین و عزیزترین شما نسبت به من است. خداوند عزّوجلّ و من از او خشنودیم.

ترکی =

آی معاشر الناس : بو « علی » سوزون هامُّوز دان چوخ منی کمک ائلیب دی و و سوزدان حقّی منه چوخ دی ، و منئه سوزدان یاخین دی ، و سوزدان عزیز اُلان منه بو دی ! و الله عزَّ و جلَّ ( کی عزیز و جلالت لی دی ) و من اُنّـآن راضی ائیق ،

وَ مانَزَلَتْ آیَةُ رِضاً (فی الْقُرْآنِ) إِلاّ فیهِ، وَلا خاطَبَ الله الَّذینَ آمَنُوا إِلاّبَدَأ بِهِ، وَلانَزَلَتْ آیَةُ مَدْحٍ فِی الْقُرْآنِ إِلاّ فیهِ،

فارسی=

آیه رضایتی در قرآن نیست مگر این که درباره ی اوست. و خدا هرگاه ایمان آوردگان را خطابی نموده به او آغاز کرده [و او اولین شخص مورد نظر خدی متعال بوده است ] . و آیه ی ستایشی نازل نگشته مگر درباره ی او.

ترکی =

و هئچ رضایت آیه سی قرآن دا یوخدی إلّـآ کی اُنین ( علی نین ) بارسینده دی ! و هئچ کسی اُ کس لر دَن کی ایمان گئتیریب لر خطاب ائلیب یوخدی إلّـآ کی اُ ( علی ) اُلاری باشی دی ، و نئه هئچ مدح آیه سی نازل اُلمیب دی إلّـآ کی اُنین باره سینده دی ،

وَلاشَهِدَ الله بِالْجَنَّةِ فی (هَلْ أَتی عَلَی الْاِنْسانِ) إِلاّلَهُ، وَلا أَنْزَلَها فی سِواهُ وَلامَدَحَ بِها غَیْرَهُ .

فارسی=

و خداوند در سوره ی «هل أتی علی الإنسان» گواهی بر بهشت [رفتن ] نداده مگر بری او، و آن را در حق غیر او نازل نکرده و به آن جز او را نستوده است .

ترکی =

و نئه دَه کی الله جنَّت ئه شهادت وئرمیب بو ( هَل أتی علی الانسان – بئیئه انسانا گئل میب ... ) إلّـآ اُنین دی ( علی نین باره سینده دی ) و اُنی اُنّـآن سوؤآی یئا نازل ائله میب دی و اُردا ( اُ سوره دَه ) اُنّـآن آیری سین مدح ائله میب دی  !

مَعاشِرَالنّاسِ، هُوَ ناصِرُ دینِ الله وَالْمُجادِلُ عَنْ رَسُولِ الله، وَ هُوَالتَّقِی النَّقِی الْهادِی الْمَهْدِی. نَبِیُّکُمْ خَیْرُ نَبی وَ وَصِیُّکُمْ خَیْرُ وَصِی (وَبَنُوهُ خَیْرُالْأَوْصِیاءِ) .

فارسی=

هان مردمان! او یاور دین خدا و دفاع کننده ی از رسول اوست. او پرهیزکار پاکیزه و رهنمای ارشاد شده [به دست خود خدا] است. پیامبرتان برترین پیامبر، وصی او برترین وصی و فرزندان او برترین اوصیایند .

ترکی =

آی هامّی مردوم : اُ ( علی ) آللاهین دین ئین نُصرت وئره نی دی و آللاهین رسولی نَن دفاع ائلیه ئن دی ، و اُ ( علی ) تقوا لی دی ، نقی ( پاک ) دی ، هدایت ائلیه ئن دی کی ئوزی ( آللاهین اَلی نَن ) هدایت اُلوب دی ! سوزون نبی ئوز خیر لی ( و یاخچی ) نبی دی و سوزون وصی ئوز دا یاخچی وصی دی و اُنین اولاد لاری دا یاخچی اوصیا دی لار.

مَعاشِرَالنّاسِ، ذُرِّیَّةُ کُلِّ نَبِی مِنْ صُلْبِهِ، وَ ذُرِّیَّتی مِنْ صُلْبِ (أَمیرِالْمُؤْمِنینَ) عَلِی .

فارسی=

هان مردمان! فرزندان هرپیامبر از نسل اویند و فرزندان من از صلب و نسل امیرالمؤمنین علی است .

ترکی =

آی مردومون جمعی : هامّی نبی لرین ذُریَّه سی اُنین صُلبین نَن دی لر ، و منیم ذُریَّه ام دَه امیر المؤمنین علی نین صُلب ئین نَن ( و نسلین نَن ) دی !

مَعاشِرَ النّاسِ، إِنَّ إِبْلیسَ أَخْرَجَ آدَمَ مِنَ الْجَنَّةِ بِالْحَسَدِ، فَلاتَحْسُدُوهُ فَتَحْبِطَ أَعْمالُکُمْ وَتَزِلَّ أَقْدامُکُمْ،

فارسی=

هان مردمان! به راستی که شیطانِ اغواگر، آدم را با رشک از بهشت رانده مبادا شما به علی رشک ورزید که کرده هایتان نابود و گام هایتان لغزان خواهدشد .

ترکی =

آی معاشر الناس : دوزدندی کی ابلیس « آدم » ئی حسادت ائله مگی نَن بهشت دَن چوله چیخاردی ، اُندا سوز اُنا حسادت ائله میئه سوز! اُندا سوزون هامّی عمل لرئوز حبط اُلار ( و بئین نَن گئدر ) و قدم لروز لرزان اُلار ،

فَإِنَّ آدَمَ أُهْبِطَ إِلَی الْأَرضِ بِخَطیئَةٍ واحِدَةٍ، وَهُوَ صَفْوَةُالله عَزَّوَجَلَّ، وَکَیْفَ بِکُمْ وَأَنْتُمْ أَنْتُمْ وَ مِنْکُمْ أَعْداءُالله،

فارسی=

آدم به خاطر یک اشتباه به زمین هبوط کرد و حال آن که برگزیده ی خدی عزّوجلّ بود. پس چگونه خواهید بود شما و حال آن که شما شمایید و دشمنان خدا نیز از میان شمایند .

ترکی =

اُندا دوزدَن دی کی آدم بیر تک خطائی نان یئر عوزیه هبوط ائله دی ( و توشدی بو حالی نان ) و اُ الله  عزّ و جلّ ( عزیز و جلالت لی الله ) ئین صَفوة ی ( و توتول میشی دی ) ! و سوزا نئه جور اُلاجاق کی سوز ، سوز سوز و آللاهین اعداء سی سوزلار دان دی !

أَلا وَ إِنَّهُ لایُبْغِضُ عَلِیّاً إِلاّشَقِی، وَ لایُوالی عَلِیّاً إِلاَّ تَقِی، وَ لایُؤْمِنُ بِهِ إِلاّ مُؤْمِنٌ مُخْلِصٌ .

فارسی=

آگاه باشید! که با علی نمی ستیزد مگر بی سعادت. و سرپرستی او را نمی پذیرد مگر رستگار پرهیزگار. و به او نمی گرود مگر ایمان دار بی آلایش .

ترکی =

آییق اُلون و دوزدندی کی علی ئیا غضب ائله مئز إلّـآ شقی ( شقاوت لی آدام لار ) و علی نی ایسته مئز ( و سئوی مئز ) إلّـآ تقوالی ( آدام لار ) و اُنا ایمان گئتیر مئز إلّـآ اُ کس کی مؤمن مُخلص اُلا !

وَ فی عَلِی - وَالله - نَزَلَتْ سُورَةُ الْعَصْر: (بِسْمِ الله الرَّحْمانِ الرَّحیمِ، وَالْعَصْرِ، إِنَّ الْإِنْسانَ لَفی خُسْرٍ) ( إِلاّ عَلیّاً الّذی آمَنَ وَ رَضِی بِالْحَقِّ وَالصَّبْرِ)

فارسی=

و سوگند به خدا که سوره ی والعصر درباره ی اوست: «به نام خداوند همه مهر مهر ورز. قسم به زمان که انسان در زیان است.» مگر علی که ایمان آورده و به درستی و شکیبایی آراسته است .

ترکی =

و « علی » نین باره سینده – آللاها آند اُلسون – سوره « عصر » نازل اُلوب دی : « بسم الله الرحمن الرحیم – آللاهین رحمان و رحیم آدی نان باشلیئرام – عصر ئا آند اُلسون ، دوزدندی کی انسان حتمی دَن خُسری دَه دی ( هر لحظه ضرر و زیان دا دی ) » ؛ ( إلّـا « علی » اُدی کی ایمان گئتیریب دی و حقَّ و صبر ئا راضی اُلوب دی! )

مَعاشِرَالنّاسِ، قَدِ اسْتَشْهَدْتُ الله وَبَلَّغْتُکُمْ رِسالَتی وَ ما عَلَی الرَّسُولِ إِلاَّالْبَلاغُ الْمُبینُ .
مَعاشِرَالنّاسِ، (إتَّقُوالله حَقَّ تُقاتِهِ وَلاتَموتُنَّ إِلاّ وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ) .

فارسی=

هان مردمان! خدا را گواه گرفتم و پیام او را به شما رسانیدم. و بر فرستاده وظیفه ی جز بیان و ابلاغ روشن نباشد !
هان مردمان! تقوا پیشه کنید همان گونه که بایسته است. و نمیرید جز با شرفِ اسلام .

ترکی =

آی مردوم لار ، قطعی دَن آللاهی شاهد توت دئیم ، و رسالتی می سوزا یئتیر دیم ( و ابلاغ ائله دیم ) و رسول ئیچون آیدین ابلاغ ائله مک دَن سوؤآی دئیل ( و آییری وظیفه سی یوخدی ) !
آی مردوم لار : « آللاه دان قورخون اُجور کی حقّ تقوا دی و عول میون إلّـآ کی سوز مسلمان اُلا سوز!

مَعاشِرَالنّاسِ، (آمِنُوا بِالله وَ رَسُولِهِ وَالنَّورِ الَّذی أُنْزِلَ مَعَهُ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهاً فَنَرُدَّها عَلی أَدْبارِها أَوْ نَلْعَنَهُمْ کَما لَعَنَّا أَصْحابَ السَّبْتِ).

فارسی=

هان مردمان! «به خدا و رسول و نور همراهش ایمان آورید پیش از آن که چهره ها را تباه و باژگونه کنیم یا چونان اصحاب روز شنبه [یهودیانی که بر خدا نیرنگ آوردند] رانده شوید.»

ترکی =

آی مردومون جمعی : « آللاها ایمان گئتیرون و اُنین رسولینا و بو « نور » ( قرآن ) کی اُنا نازل اُلوب دی ( ایمان گئتیرون ) اُنّـآن قاباخ کی اُ عوز لرئه  وئیراق کی دال لارینا چونئه لر یا اُلارا لعنت ائلیاق اُجور کی « سَبت » گونین اصحابی نا ( یهود اهلین نَن کی اُلارا ) لعن ائله دیق ! » ،

(بالله ما عَنی بِهذِهِ الْآیَةِ إِلاَّ قَوْماً مِنْ أَصْحابی أَعْرِفُهُمْ بِأَسْمائِهِمْ وَأَنْسابِهِمْ، وَقَدْ أُمِرْتُ بِالصَّفْحِ عَنْهُمْ فَلْیَعْمَلْ کُلُّ امْرِئٍ عَلی مایَجِدُ لِعَلِی فی قَلْبِهِ مِنَ الْحُبِّ وَالْبُغْضِ.)

فارسی=

به خدا سوگند که مقصود خداوند از این آیه گروهی از صحابه اند که آنان را با نام و نَسَب می شناسم لیکن به پرده پوشی کارشان مأمورم. آنک هر کس پایه کار خویش را مهر و یا خشم علی در دل قرار دهد [و بداند که ارزش عمل او وابسته به آن است. ]

ترکی =

( آللاها آند اُلسون بو آیه دَه منظور اُلان دئیل لر إلّـآ بیر عدّه منیم اصحابیم نَن دی لر کی اُلاری آد لاری نان و نسب لری نان تانیئیرام ! و قطعی دَن امر اُلمیشام کی اُلاردان سئوشام ( و بیلین دیرمیئه ام ) اُندا حتمی دَن هر کیم هر نئی کی تاپیر قلب ئین دَه « علی » نین باره سینده حُبّ و بُغض ئین نان عمل ائله سین !

مَعاشِرَالنّاسِ، النُّورُ مِنَ الله عَزَّوَجَلَّ مَسْلوکٌ فِیَّ ثُمَّ فی عَلِی بْنِ أَبی طالِبٍ، ثُمَّ فِی النَّسْلِ مِنْهُ إِلَی الْقائِمِ الْمَهْدِی الَّذی یَأْخُذُ بِحَقِّ الله وَ بِکُلِّ حَقّ هُوَ لَنا،

فارسی=

مردمان! نور از سوی خداوند عزّوجل در جان من، سپس در جان علی بن ابی طالب، آن گاه در نسل او تا قائم مهدی - که حق خدا و ما را می ستاند - جای گرفته

ترکی =

آی مردوم ، بو « نور » ( قرآن ) ئی الله - کی عزیز و جلیل دی - منیم جانیما مسکوک ( و حَکّ ) ائلیب دی ! اُنّـآن سئورا علی بن ابی طالب ئین جانین دا دی ، اُنّـآن سئورا اُنین نسلی نین جانین دا دی إلی قائم المَهدی - کی آللاهین حقّین آلاجاق و هر هامّی حقّی لر کی بیزیم دی ( دَه آلاجاق ) -

لاَنَّ الله عَزَّوَجَلَّ قَدْ جَعَلَنا حُجَّةً عَلَی الْمُقَصِّرینَ وَالْمعُانِدینَ وَالْمُخالِفینَ وَالْخائِنینَ وَالْآثِمینَ وَالّظَالِمینَ وَالْغاصِبینَ مِنْ جَمیعِ الْعالَمینَ .

فارسی=

چرا که خداوند عزّوجل ما را بر کوتاهی کنندگان، ستیزه گران، ناسازگاران، خائنان و گنهکاران و ستمکاران و غاصبان از تمامی جهانیان دلیل و راهنما و حجت آورده است .

ترکی =

بونا گئوره کی الله عزّ و جلّ قطعی دَن بیزی حُجّت قورب دی : مُقصّر لره و عناد ائلین لره و مخالف لره و خیانت ائلین لره و گوناه ائلین لره و ظُلم ائلین لره و غصب ائلین لره هامّی عالم لرین اهلی نَن اُلان لارا ( بیزی اُلارا حُجّت گئتیریب دی ) !

مَعاشِرَالنّاسِ، أُنْذِرُکُمْ أَنّی رَسُولُ الله قَدْخَلَتْ مِنْ قَبْلِی الرُّسُلُ، أَفَإِنْ مِتُّ أَوْقُتِلْتُ انْقَلَبْتُمْ عَلی أَعْقابِکُمْ؟

فارسی=

هان مردمان! هشدارتان می دهم: همانا من رسول خدایم. پیش از من نیز رسولانی آمده و سپری گشته اند. آیا اگر من بمیرم یا کشته شوم، به جاهلیت عقب گرد می کنید؟

ترکی =

معاشر النّاس : من سوزی إنذار ائلیئیرم ، دوزدندی کی من آللاهین رسولی اَم . قطعی دَن من نَن قاباخ دان رسول لار گئل دی لر. بئیئه؟! اُندا اَیئم من عولسئم یا منی عولدیر سئه لر سوز دالیئآ ( جاهلیّت دورانی نا ) قعیدر سوز؟

وَمَنْ یَنْقَلِبْ عَلی عَقِبَیْهِ فَلَنْهان یَضُرَّالله شَیْئاً وَسَیَجْزِی الله الشّاکِرینَ (الصّابِرینَ). أَلاوَإِنَّ عَلِیّاً هُوَالْمَوْصُوفُ بِالصَّبْرِ وَالشُّکْرِ، ثُمَّ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدی مِنْ صُلْبِهِ .

فارسی=

آن که به قهقرا برگردد، هرگز خدا را زیانی نخواهد رسانید و خداوند سپاسگزاران شکیباگر را پاداش خواهد داد. بدانید که علی و پس از او فرزندان من از نسل او، داری کمال شکیبایی و سپاسگزاری اند .

ترکی =

و هر کیم دالی سینا قعید سئه ( و ایمان نین اَل دَن وئرسئه ) اُندا هئچ بیر ذرّه شئی جاندا آللاها ضرر وئیرماز! و تئزدی نَن الله شُکر ائلین لری  ( و صبر ائلین لری ) جزا ( و مُزد ) وئره جاق ، آییق اُلون ( و بیلون ) دوزدندی کی « علی » اُ هَمَن دی کی صبر ئا و شُکر ئا توصیف اُلونوب دی ، اُنّـآن سئورا دا منیم اُولادیم اُنین صُلبی نَن ( و نسلین نَن بوجور دی لار ) !

مَعاشِرَالنّاسِ، لاتَمُنُّوا عَلَی بِإِسْلامِکُمْ، بَلْ لاتَمُنُّوا عَلَی الله فَیُحْبِطَ عَمَلَکُمْ وَیَسْخَطَ عَلَیْکُمْ وَ یَبْتَلِیَکُمْ بِشُواظٍ مِنْ نارٍ وَنُحاسٍ، إِنَّ رَبَّکُمْ لَبِا الْمِرْصادِ .

فارسی=

هان مردمان! اسلامتان را بر من منت نگذارید؛ بلکه بر خدا منَّت نگذارید ، که اعمال شما را بیهوده و تباه خواهد کرد و خداوند بر شما خشم خواهد گرفت و سپس شما را به شعله ی از آتش و مس گداخته گرفتار خواهد نمود. همانا پروردگار شما در کمین گاه است .

ترکی =

آی مردوم کی بوردا جمع سوز : ئوز اسلام ئوزی منه منَّت قئوی میون ، بلکه دَه آللاها دا منَّت قئوی میون ! اُندا سوزون عمل ئوزی حبط ( و باطل ) ائلر و سوزا غضب ائلر و سوزی بیر شعله ( جهنَّم ) اُتی نان و نُحاسی نان ( عَریئن مِسی ) نان مبتلا ائلر ، دوزدندی کی سوزون ربّ ئوز مرصاد دا ( و کمین دا ) دی .

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّهُ سَیَکُونُ مِنْ بَعْدی أَئمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَی النّارِ وَیَوْمَ الْقِیامَةِ لایُنْصَرونَ. مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّ الله وَأَنَا بَریئانِ مِنْهُمْ .

فارسی=

مردمان! به زودی پس از من پیشوایانی خواهند بود که شما را به سوی آتش می خوانند و در روز رستاخیز تنها وبدون یاور خواهند ماند . هان مردمان! خداوند و من از آنان بیزاریم .

ترکی =

معاشر النّاس : بو دوزدندی کی تئزدی نَن مَن نَن سئورا بیر عدَّه جهنَّم اُتی نا چاغیرا جاق لار ( و آپارا جاق لار ) و قیامت گئونی دَه اُلارآ نصرت ( و کمک ) اُلمیا جاق !
آی مردوم : دوزدن « الله » و مَن اُلاردان اعلام برائت ائلیئریق !

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّهُمْ وَأَنْصارَهُمْ وَأَتْباعَهُمْ وَأَشْیاعَهُمْ فِی الدَّرْکِ الْأَسْفَلِ مِنَ النّارِ وَلَبِئْسَ مَثْوَی الْمُتَکَبِّرِینَ. أَلا إِنَّهُمْ أَصْحابُ الصَّحیفَةِ، فَلْیَنْظُرْ أَحَدُکُمْ فی صَحیفَتِهِ !!

فارسی=

هان مردمان! آنان و یاران و پیروانشان در بدترین جای جهنم، جایگاه متکبّران خواهند بود. بدانید آنان اصحاب صحیفه اند. اکنون هر کس در صحیفه ی خود نظر کند .

ترکی =

آی مردومون جمعی : دوزدندی کی اُلار و اُلارین انصاری و تبعیت ائلیئن لری و پیرو لاری جهنَّمین اُ اسفل ( آشّاقا و آخر ) دَرَکین دَه اُلاجاق لار و نئه پیس ( و عذابی چئتین ) یئردی مُتکبّر لرین یئری ! آییق اُلون ( و بیلون ) اُلار « صحیفه » اصحابی دی لر ، اُندا حتمی دَه هر بیرئوز باخون ئوز صحیفه ئوزآ ( گئورون اُلاردان اُلمیا سوز) !

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنِّی أَدَعُها إِمامَةً وَ وِراثَةً (فی عَقِبی إِلی یَوْمِ الْقِیامَةِ)، وَقَدْ بَلَّغْتُ ما أُمِرتُ بِتَبْلیغِه حُجَّةً عَلی کُلِّ حاضِرٍ وَغائبٍ

فارسی=

هان مردمان! اینک جانشینی خود را به عنوان امامت و وراثت به امانت به جای می گذارم در نسل خود تا برپایی روز رستاخیز. و حال، مأموریت تبلیغی خود را انجام می دهم تا برهان بر هر حاضر و غایب

ترکی =

آی مردوم کی بوردا جمع سوز : دوزدندی کی من خلافت امرین ، امامت و وراث دَه ئوز نسل ئیم دَه قیامت گونی نئه جاق ( سوزون یانوز دا ) امانت قوئیرام ! و قطعی دَن من ابلاغ ائله دیم ( و سوزا یئتیر دیم ) اُنی کی امر اُولمیش دیم اُنی تبلیغ ائلیه ام ، حُجَّت ( و دلیل ) اُلا هر هامّی حاضر و غائب ئه ،

وَ عَلی کُلِّ أَحَدٍ مِمَّنْ شَهِدَ أَوْلَمْ یَشْهَدْ، وُلِدَ أَوْلَمْ یُولَدْ، فَلْیُبَلِّغِ الْحاضِرُ الْغائِبَ وَالْوالِدُ الْوَلَدَ إِلی یَوْمِ الْقِیامَةِ.

فارسی=

و بر همه کسانی که حضور دارند یا شاهد نیستند،  بر آنان که زاده شده یا نشده اند پس بایسته است این سخن را حاضران به غایبان و پدران به فرزندان تا برپایی رستاخیز برسانند .

ترکی =

و هر هامّی بیر ئوزا اُ کس لردَن کی بوردا حاضر دی لر یا حاضر دئیل لر ، دونیا یئه گئلیب لر یا دونیا یئه گئل میئب لر ، اُندا گئرح بونی حاضر لر ، غایب لره و آتا لار اولاد لاری نا قیامت گئونی نا جاق یئتیره لر( و ابلاغ ائلیئه لر ).

وَسَیَجْعَلُونَ الْإِمامَةَ بَعْدی مُلْکاً وَ اغْتِصاباً، (أَلا لَعَنَ الله الْغاصِبینَ الْمُغْتَصبینَ)، وَعِنْدَها سَیَفْرُغُ لَکُمْ أَیُّهَا الثَّقَلانِ (مَنْ یَفْرَغُ) وَیُرْسِلُ عَلَیْکُما شُواظٌ مِنْ نارٍ وَنُحاسٌ فَلاتَنْتَصِرانِ .

فارسی=

آگاه باشید! به زودی پس از من امامت را با پادشاهی جابه جا نموده. آن را غصب کرده و به تصرف خویش درآورند . هان! نفرین و خشم خدا بر غاصبان و چپاول گران! و البته در آن هنگام خداوند آتش عذاب - شعله های آتش و مس گداخته - بر سر شما جن و انس خواهد ریخت. آن جاست که دیگر یاری نخواهید شد .

ترکی =

و تئز دی نَن من نَن سئورا « امامت » ئی پادشاه لیقا قورا جاق لار و ( چئویره جاق لار و  زوری نان توتا جاق لار و ) غصب ائلیه جاق لار ، ( آییق اُلون ( و بیلون ) الله غصب ائلین لری و زورینان توتان لاری لعن ائله سین ) و اُندا تئزدی نَن سوزا تئوکئه جاق آی ثقلان ( آی جنّ و انس-  اُنی کی تئوکه جاق - ) و سوزا بیر شُواظ ( و شعله جهنَّم ) اُت دان و نُحاسی ( عَریئن مِسی ) یولّیـآجاق اُندا سوزا نُصرت ( و کمک ) ائلین اُلمیاجاق !

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّ الله عَزَّوَجَلَّ لَمْ یَکُنْ لِیَذَرَکُمْ عَلی ما أَنْتُمْ عَلَیْهِ حَتّی یَمیزَالْخَبیثَ مِنَ الطَّیِّبِ، وَ ما کانَ الله لِیُطْلِعَکُمْ عَلَی الْغَیْبِ .

فارسی=

هان مردمان! هر آینه خداوند عزوجل شما را به حالتان رها نخواهد کرد تا ناپاک را ازپاک جدا کند. و خداوند نمی خواهد شما را بر غیب آگاه گرداند . ( اشاره به آیه ی 179 / آل عمران است . )

ترکی =

آی مردومون جمعی : « دوزدندی کی الله عزّ و جلّ بوجور دئیل کی سوزی بو حالی دا کی وارسوز بوشلیا ! حتّی کی خبیثی ، طیّب ( انسان لار ) دان آیرا و الله ایسته میر کی سوزی « غیب » ( سئوز لر ) دَن مُطّلع ائلیه !

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّهُ ما مِنْ قَرْیَةٍ إِلاّ وَالله مُهْلِکُها بِتَکْذیبِها قَبْلَ یَوْمِ الْقِیامَةِ وَ مُمَلِّکُهَا الْإِمامَ الْمَهْدِی وَالله مُصَدِّقٌ وَعْدَهُ .

فارسی=

هان مردمان! هیچ سرزمینی نیست مگر این که خداوند به خاطر تکذیب اهل آن [حق را] ، آنان را پیش از روز رستاخیز نابود خواهد فرمود و به امام مهدی خواهد سپرد. و هر آینه خداوند وعده ی خود را انجام خواهد داد.

ترکی =

آی بو مردومین جمعی : هئچ « قریه » ( و آبادلیق ) یوخدی إلّـآ کی « الله » اُلاری ( حقّی دآن ماق لارینا و ) تکذیب ائله مئگ لرینه گئورآ قیامت گئونین نَن قاباخ هلاک ائلیه جاق و اُلاری « امام المَهدی » ( علیه السلام ) ئا تاپیشیرا جاق ( و اُلارا مالک ائلیه جاق ) و آللاه ئوز وعده سینه عمل ائلیه جاق!

مَعاشِرَالنّاسِ، قَدْ ضَلَّ قَبْلَکُمْ أَکْثَرُالْأَوَّلینَ، وَالله لَقَدْ أَهْلَکَ الْأَوَّلینَ، وَهُوَ مُهْلِکُ الْآخِرینَ .

فارسی=

هان مردمان! پیش از شما، شمار فزونی از گذشتگان گمراه شدند و خداوند آنان را نابود کرد. و همو نابودکننده ی آیندگان است .

ترکی =

آی مردوم لارین جمعی : قطعی دَن سوزدان قاباخ کی لارین چوخ لاری ضلالت ئه ( و یولی ایتیرماقئا ) توشدی لر ! و الله حتم و قطعی دَن اُ اوّل کی لری هلاک ائله دی و اُ ( الله ) سئورا کی لاری دا ( کی ضلالت ئا توش سئه لر ) هلاک ائلین لری دی!

قالَ الله تَعالی: (أَلَمْ نُهْلِکِ الْأَوَّلینَ، ثُمَّ نُتْبِعُهُمُ الْآخِرینَ، کذالِکَ نَفْعَلُ بِالْمُجْرِمینَ، وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبینَ ).

فارسی=

او خود در کتابش آورده: «آیا پیشینیان را تباه نکردیم و به دنبال آنان آیندگان را گرفتار نساختیم؟ با مجرمان این چنین کنیم. وی بر ناباوران! »

ترکی =

الله تعالی بویوروب : « بئیئه ؟ اوّل کی ( قوم ) لری هلاک ائله مئه دیق! اُنّـآن سئورا آییری لاری ( و سئورا کی لاری ) دا مُبتلا ائله دیق؛ بوجوری سینا بیز مُجرم لری نَن رفتار ائله ریق! اُندا وای اُولسین ( حقّی ) دآنان لارین حال لارینا !

مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّ الله قَدْ أَمَرَنی وَنَهانی، وَقَدْ أَمَرْتُ عَلِیّاً وَنَهَیْتُهُ (بِأَمْرِهِ). فَعِلْمُ الْأَمْرِ وَالنَّهُی لَدَیْهِ،

فارسی=

هان مردمان! همانا خداوند امر و نهی خود را به من فرموده و من نیز به دستور او دانش آن را نزد علی نهادم.

ترکی =

آی مردومون جمعی : دوزدندی کی الله منی ( بیر ایش لره ) امر ائله دی و ( بعضی ایش لردن ) نهی بویوردی ! و قطعی دَن من َده علی ئا امر ائله دیم و اُنی نهی ائله دیم ( آللاهین امری نَن ) . اُندا ( بیلون ) امر و نهی ائین علمی اُ ( علی ) نین یانین دا دی!

فَاسْمَعُوا لاِمْرِهِ تَسْلَمُوا وَأَطیعُوهُ تَهْتَدُوا وَانْتَهُوا لِنَهْیِهِ تَرشُدُوا، (وَصیرُوا إِلی مُرادِهِ) وَلا تَتَفَرَّقْ بِکُمُ السُّبُلُ عَنْ سَبیلِهِ .

فارسی=

پس فرمان او را بشنوید و گردن نهید و پیرویش نمایید تا هدایت شوید و از آنچه بازتان دارد خودداری کنید تا راه یابید. به سوی هدف او حرکت کنید. راه های گونه گون شما را از راه او باز ندارد !

ترکی =

اُندا اُنین امر لرین ائشیدون ، تسلیم اُلون و اُنّـآن اطاعت ائلیون تا هدایت اُلا سوز! و اُنین نهی ئین نَن اَل چئکون ( و اُ نهی ئی ترک ائلیون و قوتارون ) تا یولی تاپا سوز ! ( و اُنین مرادی نا ( و هدفی نا ) ساری یولّـآ نون و ( حرکت ائلیون و یعلیک اُولون ) سوزی آییری یولّـآر اُنین یولین نان مُتفرّق ائله میآ ( و انحرافا چئک میآ ) !

مَعاشِرَالنّاسِ، أَنَا صِراطُ الله الْمُسْتَقیمُ الَّذی أَمَرَکُمْ بِاتِّباعِهِ، ثُمَّ عَلِی مِنْ بَعْدی. ثُمَّ وُلْدی مِنْ صُلْبِهِ أَئِمَّةُ (الْهُدی)، یَهْدونَ إِلَی الْحَقِّ وَ بِهِ یَعْدِلونَ .

فارسی=

هان مردمان! صراط مستقیم خداوند منم که شما را به پیروی آن امر فرموده. و پس از من علی است و آن گاه فرزندانم از نسل او، پیشوایان راه راستند که به درستی و راستی راهنمایند و به آن حکم و دعوت کنند .

ترکی =

آی هامّی مردوم : آللاهین دوز یولی من ام کی سوزا امر ائلیب دی اُنّـآن تبعیت ائلیه سوز! سئورا « علی » دی من نَن سئوراسی ، اُنّـآن سئورا منیم اُولادیم اُنین نسلین نَن ( هدایت ) ائمه سی دی لر ! کی حقَّ هدایت ائلئل لر و اُنا دا حُکم ( و دعوت ) ائلئل لر.