سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 29  :
يُوسُفُ أَعْرِضْ عَنْ هَذَا وَاسْتَغْفِرِي لِذَنْبِكِ إِنَّكِ كُنْتِ مِنَ الْخَاطِئِينَ

فارسی=

اى يوسف از اين [پيشامد] روى بگردان و تو [اى زن] براى گناه خود آمرزش بخواه كه تو از خطاكاران بوده‏ اى

ترکی =

( آی ) یوسف سئن بونان عوز چئوئیر ( و هئچ ذات هئچ کسئه دئه مئه ) و ( سئن آی زلیخا ) بو گئوناه ئون نان توبه ائله دوزدندی کی سئن خطا ائلین لردَن ئو دون !

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی 30   :
وَقَالَ نِسْوَةٌ فِي الْمَدِينَةِ امْرَأَتُ الْعَزِيزِ تُرَاوِدُ فَتَاهَا عَنْ نَفْسِهِ قَدْ شَغَفَهَا حُبًّا إِنَّا لَنَرَاهَا فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ

فارسی=

و زنانی در شهر مصر گفتند: زن عزیز مصر قصد مراوده با غلام خویش داشته و حب او وی را شیفته و فریفته خود ساخته و ما او را (از فرط محبت) کاملا در ضلالت می‌بینیم .

ترکی =

و اُ شهر دَه کی زنان دِدی لر : ( مصر ) « عزیز» ئین همسری ( زلیخا ) ئوز غلام ئین نان ئوز نفسی نئه مراوده سی واردی ، قطعی دَن بو ایسئه مئک اُنی چوخ شیفته ( و عاشق ) ائلیب دی ، دوزدندی کی بیز اُنی بیر آیدین ضلالت دَه گئوریریق !

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 31  :
فَلَمَّا سَمِعَتْ بِمَكْرِهِنَّ أَرْسَلَتْ إِلَيْهِنَّ وَأَعْتَدَتْ لَهُنَّ مُتَّكَأً وَآتَتْ كُلَّ وَاحِدَةٍ مِنْهُنَّ سِكِّينًا وَقَالَتِ اخْرُجْ عَلَيْهِنَّ فَلَمَّا رَأَيْنَهُ أَكْبَرْنَهُ وَقَطَّعْنَ أَيْدِيَهُنَّ وَقُلْنَ حَاشَ لِلَّهِ مَا هَذَا بَشَرًا إِنْ هَذَا إِلَّا مَلَكٌ كَرِيمٌ

فارسی=

پس هنگامی که بانوی کاخ گفتارِ مکرآمیز آنان را شنید [برای آنکه به آنان ثابت کند که در این رابطه، سخنی نابجا دارند] به مهمانی دعوتشان کرد، و برای آنان تکیه گاه آماده نمود و به هر یک از آنان [برای خوردن میوه] کاردی داد و به یوسف گفت: به مجلس آنان در آی. هنگامی که او را دیدند به حقیقت در نظرشان بزرگ [و بسیار زیبا] یافتند و [از شدت شگفتی و حیرت به جای میوه] دست هایشان را بریدند و گفتند: حاشا که این بشر باشد! او جز فرشته ای بزرگوار نیست .

ترکی =

اُندا کی ( زلیخا ) اُلارین مکرئی لی ( سئوز لرین ) ائشیددی ؛ اُلاریچون ( قاصد ) یولّـآدی ( و اُلاری قوناخ لیقا چاغیر دی ) و اُلاریچون مُتّکـا آماده ائله دی ! و اُلارین هر بیرینه پیچاق ( میوه یعمئگ ئه ) وئردی ! و ( یوسف ئا ) دِدی : اُلارین قاباخ لارینا چیخ ! اُندا کی اُنی گئوردی لر اُنی چوخ بئوئیک ( و چوخ گئویچئک ) بیلدی لر و ( میوه یئری نئه ) اَل لرین کعس دی لر ! و دِدی لر : « حاشَ لِلَّه » کی بو بیر بشر ( و انسان اُلا، بلکه ) دوزدی کی بو ( یوسف گئویچئک لیک دَه ) بیر کرامت لی مَلَک ( و فرشته ) دَن سوؤآی دئیل!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 32  :
قَالَتْ فَذَلِكُنَّ الَّذِي لُمْتُنَّنِي فِيهِ وَلَقَدْ رَاوَدْتُهُ عَنْ نَفْسِهِ فَاسْتَعْصَمَ وَلَئِنْ لَمْ يَفْعَلْ مَا آمُرُهُ لَيُسْجَنَنَّ وَلَيَكُونًا مِنَ الصَّاغِرِينَ

فارسی=

(همسر عزيز) گفت اين همان كسي است كه بخاطر (عشق) او مرا سرزنش كرديد . (آري) من او را به خويشتن دعوت كردم و او خودداري كرد، و اگر آنچه را دستور مي‏دهم انجام ندهد به زندان خواهد افتاد و مسلما خوار و ذليل خواهد شد !

ترکی =

( زلیخا ) دِدی : اُندا اُدی کی منی اُونین ( عشقی نین ) بارسینده ملامت ائلیردوز ! و قطعی دَن من اُنّـآن مراوده ایستئیردیم اُندا اُ عصمت ائله دی ( و عوز چئوئیر دی ) و اَیئم اُنی کی من امر ائلیئرم عمل ائله مئه سئه ( و گعورمئه سئه ) حتمی دَن زندان ئا توشئه جاق و حتمی دَن ذلیل ( و کیچیک ) اولاجاق !

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 33  :
قَالَ رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَيَّ مِمَّا يَدْعُونَنِي إِلَيْهِ وَإِلَّا تَصْرِفْ عَنِّي كَيْدَهُنَّ أَصْبُ إِلَيْهِنَّ وَأَكُنْ مِنَ الْجَاهِلِينَ

فارسی=

(يوسف) گفت پروردگارا! زندان نزد من محبوبتر است از آنچه اينها مرا بسوي آن مي‏خوانند و اگر مكر و نيرنگ آنها را از من بازنگرداني قلب من به آنها متمايل مي‏گردد و از جاهلان خواهم بود .

ترکی =

( یوسف ) دِدی : بار الها ! سِجن ( و زندان و دام ) مئنه اُ ( گناه ) دان کی منی اُنا دعوت ائلیل لر یاخچی ( و ایستئح لی ) دی و اَیئم مَن نَن اُلارین کید ( و مکر ) لرئین چئوئیر مئه سئون ، اُلارآ ساری چئکیله رَم و اُندا جاهل لر دَن اُلارآم !

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 34  :
فَاسْتَجَابَ لَهُ رَبُّهُ فَصَرَفَ عَنْهُ كَيْدَهُنَّ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

فارسی=

پروردگارش دعاي او را اجابت كرد و مكر آنها را از او بگردانيد چرا كه او شنوا و داناست .

ترکی =

اُندا اُنین رَبِّی اُنا اجابت ائله دی ( جواب وئردی ) اُندا اُنّـآن اُلارین کید لرین اوزاغ ائله دی ، دوزدندی کی اُ ( الله دقیق) ائشیدن و بیلن دی!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 35  :
ثُمَّ بَدَا لَهُمْ مِنْ بَعْدِ مَا رَأَوُا الْآيَاتِ لَيَسْجُنُنَّهُ حَتَّى حِينٍ

فارسی=

بعد از آنكه نشانه‏ هاي (پاكي يوسف) را ديدند تصميم گرفتند او را تا مدتي زنداني كنند .

ترکی =

اُنّـآن سئورا کی اُ آیه لری ( یوسف ئین پاک لیق ئین ) گئوردی لر ( دِدی لر : ) حتمی دَن اُنی بیر وَخده جاق سِجن ئه ( دآما ) صال لیق !

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه  36 :
وَدَخَلَ مَعَهُ السِّجْنَ فَتَيَانِ قَالَ أَحَدُهُمَا إِنِّي أَرَانِي أَعْصِرُ خَمْرًا وَقَالَ الْآخَرُ إِنِّي أَرَانِي أَحْمِلُ فَوْقَ رَأْسِي خُبْزًا تَأْكُلُ الطَّيْرُ مِنْهُ نَبِّئْنَا بِتَأْوِيلِهِ إِنَّا نَرَاكَ مِنَ الْمُحْسِنِينَ

فارسی=

و دو غلام [پادشاه مصر] با یوسف به زندان افتادند. یکی از آن دو نفر گفت :  من پی در پی خواب می بینم که [برای] شراب، [انگور] می فشارم، و دیگری گفت : من خواب می بینم که بر سر خود نان حمل می کنم [و] پرندگان از آن می خورند، از تعبیر آن ما را خبر ده؛ زیرا ما تو را از نیکوکاران می دانیم .

ترکی =

و اُنی نان ایکی جوان دا سِجن ئا توشدی لر، اُلارین بیری دِدی : دوزدی کی من  ( یوخئی دا ) گئوری رام کی خَمر ( شراب ) توتی رام ! و آییری سی دِدی : دوزدی کی من گئوری رام کی باشئی مین اوستین دا چئورئک آپاری رام و قوش لار اُنّـآن یعئیل لر ! ( آی یوسف ) بیزی اُنین تأویل ئین نَن ( و اُ یوخولارین تعبیرین نَن مُطلع ائله و ) خبر وئر ، دوزدندی کی بیز سئه نی یاخچی لار دان ( احسان ائلین لر دَن ) گئوری ریق !

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 37  :
قَالَ لَا يَأْتِيكُمَا طَعَامٌ تُرْزَقَانِهِ إِلَّا نَبَّأْتُكُمَا بِتَأْوِيلِهِ قَبْلَ أَنْ يَأْتِيَكُمَا ذَلِكُمَا مِمَّا عَلَّمَنِي رَبِّي إِنِّي تَرَكْتُ مِلَّةَ قَوْمٍ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كَافِرُونَ

فارسی=

(يوسف) گفت پيش از آنكه جيره غذائي شما فرا رسد شما را از تعبير خوابتان آگاه خواهم ساخت اين از علم و دانشي است كه پروردگارم به من آموخته من آئين جمعيتي را كه ايمان بخدا ندارند و به سراي ديگر كافرند ترك گفتم (و شايسته چنين موهبتي شدم . )

ترکی =

( یوسف ) دِدی : من اُنّـآن قاباخ کی سوزا طعام ( یعمئک جیره سئی) گئتیره لر، سوزا ( یوخولارو زون تعبیر ئین نَن ) خبر وئر رَم ! بو علم ئی دی کی منیم رَبِّیم منه عورگعدیب دی ، ( بونا گعوره کی ) دوزدندی کی من اُ قوم ئین ملّت ئین تَرک ائله دیم ! کی آللاها ایمان گئتیر میئب لر و آخرت ئه دا کافر دی لار .

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 38  :
وَاتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبَائِي إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ مَا كَانَ لَنَا أَنْ نُشْرِكَ بِاللَّهِ مِنْ شَيْءٍ ذَلِكَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ عَلَيْنَا وَعَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ

فارسی=

من از آئين پدرانم ابراهيم و اسحق و يعقوب پيروي كردم، براي ما شايسته نبود چيزي را شريك خدا قرار دهيم، اين از فضل خدا بر ما و بر مردم است ولي اكثر مردم شكرگزاري نمي‏كنند .

ترکی =

و من آتالاریم  ابراهیم و اسحاق و یعقوب ئین ملّت ئین نَن ( و یولّـآری ئین نان )  تبعیت ائله دیم! و بیزئه ( شایسته ) دئیل دی کی آللاها بیر شئ جاندا شریک توتاق ، بو آللاهین فضل ئین نَن دی بیزه و مردوما ! ولاکن مردومون چوخی شُکر ائله میل لر!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 39  :
يَا صَاحِبَيِ السِّجْنِ أَأَرْبَابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللَّهُ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ

فارسی=

ای دو رفیق زندان من، آیا خدایان متفرق (بی‌حقیقت مانند بتان و فراعنه و غیره) بهترند یا خدای یکتای قاهر و غالب؟

ترکی =

آیی منیم ایکی زندانی یولداش لاریم ! بئیئه ؟! آییری « رَبّ » ( و ارباب لار ) کی مُتفرق دی لر ( بُت لار ، فرعون لار و آییری لاری ) یاخچی دی لار یا « الله » کی واحد و قهّار دی؟!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 40  :
مَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِهِ إِلَّا أَسْمَاءً سَمَّيْتُمُوهَا أَنْتُمْ وَآبَاؤُكُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ بِهَا مِنْ سُلْطَانٍ إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ أَمَرَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ

فارسی=

اين معبودهائي را كه غير از خدا مي‏پرستيد چيزي جز اسمهاي (بي مسما) كه شما و پدرانتان آنها را خدا ناميده‏ ايد نيست، خداوند هيچ دليلي براي آن نازل نكرده، حكم تنها از آن خداست، فرمان داده كه غير از او را نپرستيد، اينست آئين پا بر جا ولي اكثر مردم نمي‏دانند .

ترکی =

بو معبود لارئی کی سوز و آتالارئوز اُ ( الله ) دان سوؤآی عبادت ائلیرسوز بیر ( قوری ) آد لار دان سوؤآی بیر شئی دئیل لر! الله اُلاریچون هئچ دلیل ( و برهان ) نازل ائله میب دی! – دوزدندی کی « حُکم » فقط آللاهین دی – ( بوجور ) امر ائلیب دی کی : اُنّـآن سوؤآیی عبادت ائله میون ! قیّم ( و محکم ) « دین »  بو دی ، ولاکن مردومون چوخی ( بونی ) بیل میر لر!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 41  :
يَا صَاحِبَيِ السِّجْنِ أَمَّا أَحَدُكُمَا فَيَسْقِي رَبَّهُ خَمْرًا وَأَمَّا الْآخَرُ فَيُصْلَبُ فَتَأْكُلُ الطَّيْرُ مِنْ رَأْسِهِ قُضِيَ الْأَمْرُ الَّذِي فِيهِ تَسْتَفْتِيَانِ

فارسی=

اي دوستان زنداني من! اما يكي از شما (آزاد مي‏شود و) ساقي شراب براي صاحب خود خواهد شد، و اما ديگري به دار آويخته مي‏شود و پرندگان از سر او مي‏خورند! اين امري كه درباره آن از من نظر خواستيد قطعي و حتمي است .

ترکی =

آی منیم زندان یولداش لاریم ! امّـآ سوزون بیروز اُندا صاحب ئینا ( گئنه خَمر و ) شراب یئتیره جاق ( و ساقی اُلاجاق) و امّـآ اُبیری سی اُندا اُنی دارئآ چئکه جئک لر اُندا قوش لار اُنین باشین نان ییئعه جئک لر! بو ایش لر ( اُ یوخو لار بارسینده ) کی سئورو شور دوز اُلاجاق ( و حتمی ) دی !

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 42  :
وَقَالَ لِلَّذِي ظَنَّ أَنَّهُ نَاجٍ مِنْهُمَا اذْكُرْنِي عِنْدَ رَبِّكَ فَأَنْسَاهُ الشَّيْطَانُ ذِكْرَ رَبِّهِ فَلَبِثَ فِي السِّجْنِ بِضْعَ سِنِينَ

فارسی=

و به آن يكي از آن دو كه مي‏دانست رهائي مي‏يابد گفت: مرا نزد صاحبت (سلطان مصر) يادآوري كن، ولي شيطان يادآوري او را نزد صاحبش از خاطر وي برد و بدنبال آن چند سال در زندان باقي ماند .

ترکی =

و ( یوسف ) اُنا کی بیلیر دی اُ ایکی سین نَن بیری نجات تاپا جاق دِدی : منی  صاحب ئون یانین دا یاد ائله ( و دِه کی گناه ئیم یوخدی ) ، اُندا « شیطان » اُنی شاه ئین یانین دا یاد ائله مگئین، یادئین نان چیخاردی ، و ( یوسف ) بیر نئچه ایل دَئه زندان دا  ( و دام دا ) قالدی!