سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 71  :
قَالُوا وَأَقْبَلُوا عَلَيْهِمْ مَاذَا تَفْقِدُونَ

فارسی=

گفتند - و رو به ايشان آوردندكه مگر - چه گم كرده‏ايد؟

ترکی =

و دِدی لر : - بو حالی نان که اُلارآ ساری قئعیدی لر – بعیئه نئه ایی ایتیریب سوز؟!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 72  :
قَالُوا نَفْقِدُ صُوَاعَ الْمَلِكِ وَلِمَنْ جَاءَ بِهِ حِمْلُ بَعِيرٍ وَأَنَا بِهِ زَعِيمٌ

فارسی=

گفتند جام پادشاه را گم كرده‏ايم، و هركس آن را بياورد، بار شترى [آذوقه جايزه‏] دارد و من اين [وعده‏] را ضامنم‏

ترکی =

دِدی لر : بیز مَلِک ئین ( شاه ئین ) جام ئین ایتیر میشیق ! و هر کیم کی اُنی گئتیره بیر بعیر ( دَعوه نین یوکئی غلّه ) اُنین اُلاجاق و من اُنا ( بو مژدگانی نی) ضامن ام!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 73  :
قَالُوا تَاللَّهِ لَقَدْ عَلِمْتُمْ مَا جِئْنَا لِنُفْسِدَ فِي الْأَرْضِ وَمَا كُنَّا سَارِقِينَ

فارسی=

گفتند: به خدا سوگند شما به خوبی دانستید که ما نیامده ایم در این سرزمین فساد کنیم، و هیچ گاه دزد نبوده ایم .

ترکی =

دِدی لر : آللاها آند اُلسون ( و ) حتمی دَن سوز بیلدوز کی بیز فساد ئا گئل مئه میشیق! و بیز ( هئچ وَخ ) عوغری دئیل دیق!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 74  :
قَالُوا فَمَا جَزَاؤُهُ إِنْ كُنْتُمْ كَاذِبِينَ

فارسی=

گماشتگان گفتند: اگر شما دروغگو باشید [و سارق در میان شما یافت شود] کیفرش چیست؟

ترکی =

دِدی لر : اُندا اُنین جزا سی ( و مُجازاتی ) نئه دی؟! اَیئم سوز یالان چی اُلسئوز؟!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 75  :
قَالُوا جَزَاؤُهُ مَنْ وُجِدَ فِي رَحْلِهِ فَهُوَ جَزَاؤُهُ كَذَلِكَ نَجْزِي الظَّالِمِينَ

فارسی=

گفتند: کسی که آبخوری در بار و بنه اش پیدا شود، کیفرش خود اوست [که به غلامی گرفته شود]. ما ستمکاران را [در کنعان] به همین صورت کیفر می دهیم .

ترکی =

دِدی لر : اُنین جزا سی کی اُنین خورجین نین دَه تاپیل سا ؛ اُندا اُ ئوزی اُ ( عوغیریق ) ئین مُجازاتی دی ( و گئرئح نوکر و برده اُلا ) بیز بوجوری سینا ( بو ) ظالم لری مُجازات ائله لریق!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 76  :
فَبَدَأَ بِأَوْعِيَتِهِمْ قَبْلَ وِعَاءِ أَخِيهِ ثُمَّ اسْتَخْرَجَهَا مِنْ وِعَاءِ أَخِيهِ كَذَلِكَ كِدْنَا لِيُوسُفَ مَا كَانَ لِيَأْخُذَ أَخَاهُ فِي دِينِ الْمَلِكِ إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ نَرْفَعُ دَرَجَاتٍ مَنْ نَشَاءُ وَفَوْقَ كُلِّ ذِي عِلْمٍ عَلِيمٌ

فارسی=

در اين هنگام (يوسف) قبل از بار برادرش به كاوش بارهاي آنها پرداخت، و سپس آنرا از بار برادرش ‍ بيرون آورد، اينگونه راه چاره به يوسف ياد داديم او هرگز نمي‏توانست برادرش را مطابق آئين ملك (مصر) بگيرد مگر آنكه خدا بخواهد، درجات هر كس را بخواهيم بالا مي‏بريم و برتر از هر صاحب علمي، عالمي است .

ترکی =

اُندا اول اُلارین کئوئک لرین نَن باشلادی ( اَختردی ) قارداشی نین کئوئک ( و کوله بار ) ئین نان قاباخ ! اُنّـآن سئورا ( شاه ئین جام ئین ) اُنین کئوئک ئین نَن چیخاردی! بوجوری سینا بیز یوسئف ئا یولین ( و کید ئین ) بیلین دیردیق ؛ اُ ائلیه بیلمئز دی مَلِک ئین قانونی نان قارداشین توتا ( و ساخلیا ) إلّـآ کی الله ایستی یئه، هر کیمی ایستئه ساق درجه لرین یوخاری آپار ریق و هر هامّی علم صاحبی نین  اُستین دَه بیر چوخ علمی اُلان واردی!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 77  :
قَالُوا إِنْ يَسْرِقْ فَقَدْ سَرَقَ أَخٌ لَهُ مِنْ قَبْلُ فَأَسَرَّهَا يُوسُفُ فِي نَفْسِهِ وَلَمْ يُبْدِهَا لَهُمْ قَالَ أَنْتُمْ شَرٌّ مَكَانًا وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا تَصِفُونَ

فارسی=

برادران گفتند: اگر این شخص دزدی می کند [خلاف انتظار نیست]؛ زیرا پیش تر برادر [ی داشت که] او هم دزدی کرد. یوسف [به مقتضای کرامت و جوانمردی] این تهمت را در دل خود پنهان داشت و نسبت به آن سخنی نگفت و این راز را فاش نساخت. در پاسخ آنان گفت: منزلت شما بدتر [و دامنتان آلوده تر از این] است [که ظاهرتان نشان می دهد] و خدا به آنچه بیان می کنید، داناتر است .

ترکی =

( قارداش لاری ) دِدی لر : اَیَئم اُ ( بنیامین ) عوغیریق ائلیئر ، اُندا قطعی دَن اُنین ( یوسف ) قارداشی دا قاباخ دان عوغیر ریق ائلیه دی! اُندا یوسف اُ ( تهمتی ) ئوز نفس ئین دَه گیزدَد دی و اُنی ( و  اُلاجاقی ) اُلارا آیدین ائله مئه دی ، دِدی : سوزون بو یئردَه ( موقعیت ئوز ) شَرّی دی و الله اُنا کی توصیف ائلیرسوز اعلم دی ( و حقی بیلیر ).

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 78  :
قَالُوا يَا أَيُّهَا الْعَزِيزُ إِنَّ لَهُ أَبًا شَيْخًا كَبِيرًا فَخُذْ أَحَدَنَا مَكَانَهُ إِنَّا نَرَاكَ مِنَ الْمُحْسِنِينَ

فارسی=

گفتند اي عزيز او پدر پيري دارد (و سخت ناراحت مي‏شود) يكي از ما را به جاي او بگير، ما تو را از نيكوكاران مي‏بينيم .

ترکی =

( قارداش لار ) دِدی لر : آی ( مصرئین ) عزیزی؛ دوزدندی کی اُنی چئون بیر قوجا و بئوئیک لی آتا سی واردی ( کی اُنی چون بیزدن بعئرک تعهد آلیب دی حتمی دَن یانینا قعیطرآق) اُندا بیزدن بیری میزی اُنین یئرینه توت ( و ساخلا و غلام ائله ) دوزدی کی بیز سئنی احسان ائلین لردَن گئوری ریق .

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه  79 :
قَالَ مَعَاذَ اللَّهِ أَنْ نَأْخُذَ إِلَّا مَنْ وَجَدْنَا مَتَاعَنَا عِنْدَهُ إِنَّا إِذًا لَظَالِمُونَ

فارسی=

گفت پناه بر خدا كه ما غير از آن كس كه متاع خود را نزد او يافته ايم بگيريم كه در آن صورت از ظالمان خواهيم بود !

ترکی =

( یوسف ) دِدی : آللاها پناه ( آپاری رام ) کی آییری سین توتاق، اُنین یئری نئه کی بیز متاع ( و جام ) ئی میزی اُنین یانیندا تاپ میشیق ، اُندا دوزدندی کی بیز حتمی دَن ظالم لر دن اُلّـوق!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 80  :
فَلَمَّا اسْتَيْأَسُوا مِنْهُ خَلَصُوا نَجِيًّا قَالَ كَبِيرُهُمْ أَلَمْ تَعْلَمُوا أَنَّ أَبَاكُمْ قَدْ أَخَذَ عَلَيْكُمْ مَوْثِقًا مِنَ اللَّهِ وَمِنْ قَبْلُ مَا فَرَّطْتُمْ فِي يُوسُفَ فَلَنْ أَبْرَحَ الْأَرْضَ حَتَّى يَأْذَنَ لِي أَبِي أَوْ يَحْكُمَ اللَّهُ لِي وَهُوَ خَيْرُ الْحَاكِمِينَ

فارسی=

پس هنگامی که از عزیز مأیوس شدند، در کناری [با یکدیگر] به گفتگوی پنهان پرداختند. بزرگشان گفت: آیا ندانستید که پدرتان از شما پیمان استوار خدایی گرفت و پیش تر هم درباره یوسف کوتاهی کردید، بنابراین من هرگز از این سرزمین بیرون نمی آیم تا پدرم به من اجازه دهد، یا خدا درباره من حکم کند؛ و او بهترین حکم کنندگان است .

ترکی =

اُندا کی اُنین خلاص اُلماقین نان مأیوس اُلدی لار ، ( بیر بیر لری نَن ) نجوا ائله دی لر ، بئوئیک لری دِدی بئیئه بیلمیر سوز دوزدَن دی کی سوزون آتائوز سوزدان بیر میثاق آللاهین ( آدی ) نان آلدی ( کی بنیامینی قعیطره سوز) ؛ و اُنّـآن قاباخ دان دا یوسف ئین بارسینده تفریط ائله دوز ( و مقصرئی دوز ) اُندا من بو یئردَن چیخما رآم حتّی کی منئه آتام اجازه وئره یا دا آللاه بیر حکمی ائلیه و اُ چوخ یاخچی حکم ائلین لر دَن دی!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 81  :
ارْجِعُوا إِلَى أَبِيكُمْ فَقُولُوا يَا أَبَانَا إِنَّ ابْنَكَ سَرَقَ وَمَا شَهِدْنَا إِلَّا بِمَا عَلِمْنَا وَمَا كُنَّا لِلْغَيْبِ حَافِظِينَ

فارسی=

شما به سوی پدرتان بازگردید، پس به او بگویید: ای پدر ! بدون شک پسرت دزدی کرد، و ما جز به آنچه دانستیم گواهی ندادیم وحافظ ونگهبان نهان هم [که در آن چه اتفاقی افتاده] نبودیم .

ترکی =

سوز دا آتا ئوزین یانینا قعیدون ، اُندا دئیون آی بیزیم آتامیز دوزدندی کی سئنون اوغلون سرقت ائله دی و بیز دَه اُنّـآن سوؤآی کی بیلیردیق شهادت وئرما دیق و بیز دَه ( اسرار ) غیبی دَن یعلیک دئیل دیق ( و خبری میز یوخئی دی) !

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 82  :
وَاسْأَلِ الْقَرْيَةَ الَّتِي كُنَّا فِيهَا وَالْعِيرَ الَّتِي أَقْبَلْنَا فِيهَا وَإِنَّا لَصَادِقُونَ

فارسی=

و از [مردم] شهرى كه در آن بوديم و كاروانى كه در ميان آن آمديم جويا شو و ما قطعا راست مى‏ گوييم

ترکی =

و اُ قریه نین ( مصر اهلی نَن ) سئوریش -کی بیز اُردئی دیق - و بو کاروان کی بیزدَه اُلارینان ( بورا ) قاباخ گئل دیق سئوریش! و دوزدی  کی بیز حتمی دَن صادق ( و دوز دیئن ) ایق!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 83  :
قَالَ بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ أَنْفُسُكُمْ أَمْرًا فَصَبْرٌ جَمِيلٌ عَسَى اللَّهُ أَنْ يَأْتِيَنِي بِهِمْ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ

فارسی=

[يعقوب] گفت [چنين نيست] بلكه نفس شما امرى [نادرست] را براى شما آراسته است پس [صبر من] صبرى نيكوست اميد كه خدا همه آنان را به سوى من [باز] آورد كه او داناى حكيم است

ترکی =

( یعقوب ) دِدی : ( خیر سوز دیئن دئیل ) بلکه بوجور دی کی سوزون نفس ئوز بو ایشی سوزا ( آسان و ) آراسته ائلیب دی! اُندا من بیر یاخچی صبر ائله رَم ، اُمید واردی کی الله اُلارین هامّی سین منیم یانیما گئتیره! دوزدندی کی اُ ( الله ) چوخ بیلئن و حکیم دی!

سوره ی مبارکه ی یوسف ؛ آیه ی شریفه 84  :
وَتَوَلَّى عَنْهُمْ وَقَالَ يَا أَسَفَى عَلَى يُوسُفَ وَابْيَضَّتْ عَيْنَاهُ مِنَ الْحُزْنِ فَهُوَ كَظِيمٌ

فارسی=

و از آنها روي برگرداند و گفت وا اسفا بر يوسف!، و چشمان او از اندوه سفيد شد اما او خشم خود را فرو ميبرد (و هرگز كفران نمي‏كرد) .

ترکی =

و ( یعقوب ) اُلاردان عوز چئوئیردی و دِدی : آه ، تأسف اُلسون یوسف ئا ! و گئوزلری حُزن ئی دان ( و اُنین فراق ئین نان ) آغاردی ، اُندا اُ کظیم ئی دی ( و غیض ئین عوتور دی) !