سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 170 :
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا أَلْفَيْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا أَوَلَوْ كَانَ آبَاؤُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ شَيْئًا وَلَا يَهْتَدُونَ

فارسی

و هنگامي كه به آنها گفته شود از آنچه خدا نازل كرده است پيروي كنيد، مي‏گويند: بلكه ما از آنچه پدران خود را بر آن يافتيم پيروي مي‏نمائيم، آيا نه اين است كه پدران آنها چيزي نمي‏فهميدند و هدايت نيافتند؟ !

ترکی

و اُ وخ کی اُلارا دئیله اُونّان کی آلله نازل ائلئیب تبعیّت ( پیروی) ائلیون ، دئیللر : (یوخ) بلکه بیز اُلاری کی آبالاری میزدا ( اجدای میزدا ، آتالاری میزدا) تاپمیشیق اطاعت ائلیرئیق؛ آیا بوجور دئیلدی کی اُلارین آبالاری بیر شئ بیلمئیردیلر و هدایت تاپمامیش دیلر؟

سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 171 :
وَمَثَلُ الَّذِينَ كَفَرُوا كَمَثَلِ الَّذِي يَنْعِقُ بِمَا لَا يَسْمَعُ إِلَّا دُعَاءً وَنِدَاءً صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَعْقِلُونَ

فارسی

و مثل کافران (در شنیدن سخن انبیاء و درک نکردن معنای آن) چون حیوانی است که آوازش کنند و او از آن آواز (معنایی درک نکرده و) جز صدایی نشنود، کفّار هم (از شنیدن و دیدن حق) کر و گنگ و کورند، زیرا تعقل نمی‌کنند .

ترکی

و اؤ کس لر کی کافر اولیبلار مثللری بو مثل تکین دی کی بیر نفر چاغیرآ ( بیر حیوانی ) کی اُ سئسی غیر از بیر سئس ( بی معنی ) و بیر چاغیرماغ ( کی اونین معنی سین بیلمئیر، بله کافرلر ) کر ، لال ، کؤردیلار پس اولار عقللرین ائیشددمیللر.

سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 172 :
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَاشْكُرُوا لِلَّهِ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ

فارسی

ای اهل ایمان، روزی حلال و پاکیزه‌ای که ما نصیب شما کرده‌ایم بخورید و شکر خدا به جای آرید اگر شما خالص خدا را می‌پرستید .

ترکی

آی او کس لر کی ائیمان گئتیریب سوز یئعون پاکیزه لردن کی سوزا روزی ائله میشیق و آللاها شوکر ائلیون اگر بوئیدوز کی فقط اونی عبادت ائلیوسوز.

سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 173 :
إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ بِهِ لِغَيْرِ اللَّهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ

فارسی

خداوند تنها (گوشت) مردار و خون و گوشت خوك، و آنچه نام غير خدا به هنگام ذبح بر آن گفته شود، حرام كرده است (ولي) آن كس كه مجبور شود (در موقع ضرورت براي حفظ جان خود از آن بخورد ) در صورتي كه ستمگر و متجاوز نباشد گناهي بر او نيست، خداوند بخشنده و مهربان است .

ترکی

دوزدندی کی بولاری ( الله) سوزا حرام ائلیئب : عولی ( اَتی) و قان و دُئوز اَتی و هر نئه کی بغیر آللها کَسیله ، پس بیر کس إضطراردآ ( ضرورتده ، بولاردان یئیئه ) کی طوغیان و سرکشی ( نافرمانلیق) دان اُلمیا اُنا گوناهی یوخدی دوزدندی کی آلله چوخ باغیشدیان و مهربان دی.

سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 174 :
إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتَابِ وَيَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا أُولَئِكَ مَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ إِلَّا النَّارَ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلَا يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ

فارسی

قطعاً کسانی که آنچه را خدا از کتاب [تورات و انجیل به عنوان حلال و حرام] نازل کرده [به سود خود، از بی سوادان یهود و نصاری] پنهان می کنند، و در برابر این پنهان کاری بهای اندکی به دست می آورند، جز آتش به شکم های خود نمی ریزند. و خدا روز قیامت با آنان سخن نمی گوید، و [از گناهان و زشتی ها] پاکشان نمی کند، و برای آنان عذابی دردناک است .

ترکی

قطعاً اؤ کس لر اُنی کی آلله کتابیندا نازئل ائلئیب گئیزده دیللر و اونا خاطر آزلی قیمته ( آللهین آیاتین) ساتیل لار ، اولار قارئین لارینا یئمیئل لر مئگر اوتینان ( قارئین لارین عذاب اوتینان دولدرئیلار و بونا خاطیر) الله قیامت گونی اُلارینان دانیش میاجاق و اُلاری پاک (تزکیه) ائله میجاق و اُولارئیچون آغرلی عذاب واردی.

سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 175 :
أُولَئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلَالَةَ بِالْهُدَى وَالْعَذَابَ بِالْمَغْفِرَةِ فَمَا أَصْبَرَهُمْ عَلَى النَّارِ

فارسی

آنان همان كسانى هستند كه گمراهى را به [بهاى] هدايت و عذاب را به [ازاى] آمرزش خريدند پس به راستى چه اندازه بايد بر آتش شكيبا باشند

ترکی

اُلار اؤ کس لر دی لر کی هدایتی وردیلر و  ضلالت ( گومراه لیقی) آلدیلار و ( بؤجور آللاهین ) مغفرت ( و رحمتین ) وردیلر و عذاب ( جهنمی آلدیلار) پس ( جهنّم ) اُتینا صبر ائلیه أمیئه جئک لر.

سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 176 :
ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ نَزَّلَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ الَّذِينَ اخْتَلَفُوا فِي الْكِتَابِ لَفِي شِقَاقٍ بَعِيدٍ

فارسی

اينها بخاطر آن است كه خداوند كتاب (آسماني) را به حق (و تؤ ام با نشانه‏ ها و دلائل روشن) نازل كرده، و آنها كه در آن اختلاف مي‏كنند (و با كتمان و تحريف اختلاف به وجود آورند) در شكاف (و پراكندگي) عميقي قرار دارند .

ترکی

اُ ( عذابلار) بونا خاطیر دی کی آلله کتابی حق دن ( حق اُزینن) نازل ائلیئب و اؤ کس لر کی کتاب ( ألاهی ) ده اختلاف ائلیئل لر حتماً ( اُلار) بیر چوخ اُزاقلی یولا آیری توشوبلر.

سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 177 :
لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ وَحِينَ الْبَأْسِ أُولَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ

فارسی

نیکوکاری آن نیست که روی به جانب مشرق یا مغرب کنید (چه این چیز بی‌اثری است) لیکن نیکوکاری آن است که کسی به خدای عالم و روز قیامت و فرشتگان و کتاب آسمانی و پیغمبران ایمان آرد و دارایی خود را در راه دوستی خدا به خویشان و یتیمان و فقیران و در راه ماندگان و گدایان بدهد و در آزاد کردن بندگان صرف کند، و نماز به پا دارد و زکات مال (به مستحق) بدهد، و نیز نیکوکار آنانند که با هر که عهد بسته‌اند به موقع خود وفا کنند و در حال تنگدستی و سختی و هنگام کارزار صبور و شکیبا باشند. (کسانی که بدین اوصاف آراسته‌اند) آنها به حقیقت راستگویان و آنها به حقیقت پرهیزکارانند .

ترکی

یاخچیلیق بو دئیل کی عوزوزئی شرق و غرب طرفینه چئورئه سوز ولکن یاخچیلیق (بولاردی: ) هر کس آلله ائیمان گئتیره و (بئلئه ایمانی اُلا) آخرت گونینه و ملائکه لره و کتاب ( إلاهیه ) و پیامبرلره و مالینّان وئره آللهین محبتینه گؤره : کسان لارینا ( یاخین فامیل لر و آدام لارینا) و یتیم لره و مسکین لره و یولدا قالان لارا و سائل لره ( ایستین لر ، گدا لر) و ( برده و گرفتارلاری) آزاد ائله مئقدا ( مالین خَشدیئه) و ناماز اقامه ائلیه و زکات وئره و هر وقت عهد باغلادی لار ( قول وئردی لر) اُ عهدی لرینا وفا ائلیه لر و چئتین لیقده و ضرر زامانینّدا و دعاوا ( جنگ و جهاد) وقتیندا صبر ائلین لر دیلر ، اُلاردی اؤ کس لر کی ( ائیمان لاریندا) دوز دئیبلر و اُلاردی همَن تقوالی ( إنسان لار) .

سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 178 :
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلَى الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَالْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَالْأُنْثَى بِالْأُنْثَى فَمَنْ عُفِيَ لَهُ مِنْ أَخِيهِ شَيْءٌ فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَأَدَاءٌ إِلَيْهِ بِإِحْسَانٍ ذَلِكَ تَخْفِيفٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَرَحْمَةٌ فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِكَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِيمٌ

فارسی

اي افرادي كه ايمان آورده‏ ايد! حكم قصاص در مورد كشتگان بر شما نوشته شده است، آزاد در برابر آزاد، و برده در برابر برده و زن در برابر زن، پس اگر كسي از ناحيه برادر (ديني) خود مورد عفو قرار گيرد (و حكم قصاص او تبديل به خونبها گردد) بايد از راه پسنديده پيروي كند (و در طرز پرداخت ديه، حال پرداخت كننده را در نظر بگيرد) و قاتل نيز به نيكي ديه را به ولي مقتول بپردازد (و در آن مسامحه نكند اين تخفيف و رحمتي است از ناحيه پروردگار شما و كسي كه بعد از آن تجاوز كند عذاب دردناكي خواهد داشت .

ترکی

ای اُ کس لر کی ائیمان گئتیریب سوز عؤلوزون باره سینده «قصاص» ائلمئک یازیلیب : آقا عؤلیسی آقا مؤقابلینده و عبدین ( برده ) عؤلیسی عبد مؤقابلینده و خانم عؤلیسی خانم مؤقابلینده ( قصاص اؤلسین )پس ( ائیم ) بیر نفر ( قاتلی) اؤنا بیرشئینن کی قارداشینان ( دینی قارداشی دی ) عفو اؤلونا پس گَرَح یاخچی لیقینان تبعیت اُلونا ( گؤریله و اُنین عوضینه دیه سی ) و ائله احساننان اُنا طرفه ده أدا اُلا بو تخفیف و رحمت دی آللاهوزون طرفینن پس هر کس حدّینّن چیخا اُنان سورا پس اُنئیچون آغرلی عذاب واردی.

سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 179 :
وَلَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

فارسی

و براي شما در قصاص حيات و زندگي است اي صاحبان خرد، تا شما تقوي پيشه كنيد .

ترکی

و سوزئچون « قصاص » ائلمئک ده حیات ( و زندگانیق) واردی آی عقللر صاحب لری ( بؤنی بیلون و ) بلکه سوز ( بو ایشینن) تقوالی اؤلاسوز.

سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 180 :
كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ إِنْ تَرَكَ خَيْرًا الْوَصِيَّةُ لِلْوَالِدَيْنِ وَالْأَقْرَبِينَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِينَ

فارسی

بر شما مقرّر و لازم شده چون یکی از شما را مرگ در رسد، اگر مالی از خود به جا گذاشته است، برای پدر و مادر و خویشان به طور شایسته و پسندیده وصیت کند. این حقّی است بر عهده پرهیزکاران .

ترکی

سوزا یازئیلیب اُ وقخ کی هر بیرئوزن عؤلیمی یئتیشه اَئیَم بیر خیرّلی ( مال اُنّان ) قالیئیر وصیت ائلیه والدینینه و یاخئین (کسان) لارینا معروفدان ( یاخچی لیقنان ) بو بیر حقّی دی تقوالی (ائنسان) لارئچون.

سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 181 :
فَمَنْ بَدَّلَهُ بَعْدَمَا سَمِعَهُ فَإِنَّمَا إِثْمُهُ عَلَى الَّذِينَ يُبَدِّلُونَهُ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ

فارسی

پس هرگاه کسی بعد از شنیدن وصیت، آن را تغییر دهد و (بر خلاف وصیت رفتار کند) گناه این کار بر آنهاست که عمل به خلاف وصیت کنند، و خدا (به گفتار و کردار خلق) شنوا و داناست .

ترکی

پس هر کس اُنی ( وصیتی) ائشیدنّن سورا عَوض ائلیه ( چوئیره) اُنین گؤناهی اُ کس لره دی کی وصیتی چئوئریبلر دوزدندی کی آلله (چوخ) ائشیدن و عالم دی.

سوره ی مبارکه ی بقره ؛  آیه ی شریفه 182 :
فَمَنْ خَافَ مِنْ مُوصٍ جَنَفًا أَوْ إِثْمًا فَأَصْلَحَ بَيْنَهُمْ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ

فارسی

كسي كه از انحراف وصيت كننده (و تمايل يك جانبه او به بعض ورثه) يا از گناه او به اينكه وصيت به كار خلافي كند) بترسد، و ميان آنها را اصلاح دهد گناهي بر او نيست (و مشمول قانون تبديل وصيت نمي‏باشد) خداوند آمرزنده و مهربان است .

ترکی

پس هر کس کی وصیت ائلینّن قورخا ( کی وصیّتینده ) جایا ( حق دن مونحرف اُلا) یا ( وصیتی ) گوناه اُلا ، و اُلارین آراسیندا إصلاح ائلیه بوردا اُنئیچون گؤناهی یوخدی دوزدی کی آلله ( چوخ) باغیشیدان و مهربان دی.