سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 16 :
وَإِذِ اعْتَزَلْتُمُوهُمْ وَمَا يَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ فَأْوُوا إِلَى الْكَهْفِ يَنْشُرْ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَيُهَيِّئْ لَكُمْ مِنْ أَمْرِكُمْ مِرْفَقًا

فارسی=

و چون از آنها و از آنچه كه جز خدا مى ‏پرستند كناره گرفتيد پس به غار پناه جوييد تا پروردگارتان از رحمت‏ خود بر شما بگستراند و براى شما در كارتان گشايشى فراهم سازد

ترکی =

و اُوَخ کی اُلاردان و اُنّـآن کی « الله » دان سئوؤایی عبادت ائلیر دی لر اوزاغ اُلدوز، اُندا اُ کهف ئا پناه آپارئون ، سوزون رَبّ ئوز سوزا ، ئوز رحمت ئین نَن یئتیره و سوزا بو ایش ئوز دان بیر نجات یولی مُهیّـا ائلیه!

سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 17 :
وَتَرَى الشَّمْسَ إِذَا طَلَعَتْ تَزَاوَرُ عَنْ كَهْفِهِمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَإِذَا غَرَبَتْ تَقْرِضُهُمْ ذَاتَ الشِّمَالِ وَهُمْ فِي فَجْوَةٍ مِنْهُ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِيًّا مُرْشِدًا

فارسی=

خورشيد را مي‏ديدي كه به هنگام طلوع به ظرف راست (غار) آنها متمايل مي‏گردد، و به هنگام غروب بطرف چپ، و آنها در محل وسيعي از غار قرار داشتند، اين از آيات خدا است، هر كس را خدا هدايت كند هدايت يافته واقعي او است، و هر كس را گمراه كند ولي و راهنمائي هرگز براي او نخواهي يافت .

ترکی =

و گئون ئی گئوریر دون اُوَخ کی چیخیر دی اُلارین کئهول لرین ساغ طرفی نا طلوع ائلیر دی، و اُوَخ کی باطئیر دی سئول طرفی نا غروب ائلیر دی ، و اُلار اُنین ( اُ کهف و غار ئین وسطی و ) بئوش یئرین دئی دیلر ، بو آللاهین آیه لرین نَن دی ، هر کیمی کی الله هدایت ائلیه اُندا اُ هدایت ( یولین ) تاپار ، و هر کیمی دَه کی ( ئوز ایش لرینه گئوره ) ضلالت ئا چئکا ، اُندا اُنا هئچ هدایت ائلین یولداشی تاپیل ماز!

توضیح=

ضلالت = یولی ایتیرئن دی کی صراط مستقیم دَن اوزاغ اولئیر و آخرئی جهنَّم ئا تئوشئر ،

سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 18 :
وَتَحْسَبُهُمْ أَيْقَاظًا وَهُمْ رُقُودٌ وَنُقَلِّبُهُمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَذَاتَ الشِّمَالِ وَكَلْبُهُمْ بَاسِطٌ ذِرَاعَيْهِ بِالْوَصِيدِ لَوِ اطَّلَعْتَ عَلَيْهِمْ لَوَلَّيْتَ مِنْهُمْ فِرَارًا وَلَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا

فارسی=

(اگر به آنها نگاه مي‏كردي) مي‏پنداشتي بيدارند، در حالي كه در خواب فرو رفته بودند، و ما آنها را به سمت راست و چپ مي‏گردانديم (تا بدنشان سالم بماند) و سگ آنها دستهاي خود را بر دهانه غار گشوده بود (و نگهباني مي‏كرد) اگر به آنها نگاه مي‏كردي فرار مي‏نمودي، و سر تا پاي تو از ترس و وحشت پر مي‏شد .

ترکی =

( ائیم اُلارا باخ سئی دون ) و بوجور حساب ائلر دون کی آییق دی لار و بو حالی نَن کی اُلار یئوخئی دئی دی لر ، و بیز اُلاری ساغ طرف ئا و سئول طرف ئا چئوئیریر دیق ، و اُلارین کَلب ( و ایت ) لری کئهول ئین آغیزئین دا اَل لرین آچ میش دی ( و نگهبان ئی دی ) و اَیئم اُلار دان مُطَّلع اُلسئی دون ( و اُلارا باخ سئی دون ) حتمی دَن اُلاردان عئوز چئوئیرَر دون و قاچار دون و حتمی دَن اُلاردان رُعب (وحشت و خوف سئنی توتار دی و ) دول دئیرار دی !

سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 19 :
وَكَذَلِكَ بَعَثْنَاهُمْ لِيَتَسَاءَلُوا بَيْنَهُمْ قَالَ قَائِلٌ مِنْهُمْ كَمْ لَبِثْتُمْ قَالُوا لَبِثْنَا يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ قَالُوا رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثْتُمْ فَابْعَثُوا أَحَدَكُمْ بِوَرِقِكُمْ هَذِهِ إِلَى الْمَدِينَةِ فَلْيَنْظُرْ أَيُّهَا أَزْكَى طَعَامًا فَلْيَأْتِكُمْ بِرِزْقٍ مِنْهُ وَلْيَتَلَطَّفْ وَلَا يُشْعِرَنَّ بِكُمْ أَحَدًا

فارسی=

همين گونه ما آنها را (از خواب) برانگيختيم تا از يكديگر سؤ ال كنند، يكي از آنها گفت چه مدت خوابيديد؟ آنها گفتند يكروز يا بخشي از يكروز (و چون درست نتوانستند مدت خوابشان را بدانند) گفتند پروردگارتان از مدت خوابتان آگاهتر است، اكنون يك نفر را با اين سكه‏ اي كه داريد به شهر بفرستيد تا بنگرد كدامين نفر از آنها غذاي پاكتري دارند، از آن مقداري براي روزي شما بياورد، اما بايد نهايت دقت را به خرج دهد و هيچ كس را از وضع شما آگاه نسازد .

ترکی =

و بوجورسینا اُلاری دیکئلدیق کی ئوز آراسیندا سئوریشا لار ، اُلارئین دانش آن لار دان بیری دِدی: نئه قدر بوردا دایان دوز ( و یئوخی دئی دوز ) ؟! دِدی لر : بیر گئون یا بیر گئون نَن آز ، دِدی لر : سوزون رَبّ ئوز اعلم دی کی نئه قدر بوردا یئوخئ دئی دوز ! اُندا بیر نفر ئوزی دیکئلدوز بو ورقه ( و پول ) ئی نان اُ شهر ئا ساری ( یولّئی ئون ) ، اُندا باخسئین هانکی سی نین دا پاک طعام واریدی،  اُندا اُنّـآن بیر روزی سوزا ( آلسین و ) گئتیرسین، و حتمی دَن ملتفت اُلا ( و یئعلیک اُلا ) کی هئچ کسی سوز دان مطّلع ( خبردار ) ائله میئه!

سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 20 :
إِنَّهُمْ إِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ يَرْجُمُوكُمْ أَوْ يُعِيدُوكُمْ فِي مِلَّتِهِمْ وَلَنْ تُفْلِحُوا إِذًا أَبَدًا

فارسی=

چرا كه اگر آنها از وضع شما آگاه شوند سنگسارتان مي‏كنند، يا به آئين خويش شما را باز مي‏گردانند، و در آن صورت هرگز روي رستگاري را نخواهيد ديد !

ترکی =

دوزدندی کی اُلار اَیئم سوزا غلبه ائلیه لر ( و سوزدان خبردار اُلا لار ) سوزی رَجم ائلئل لر ( و داش لیئال لار) یا دا ئوز ملّت ( و دین لرینه ) قعیطرئل لر و اُوَخ دا سوز هئچ وَخ فلاح ( و نجات ) تاپ ماز سوز!

سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 21 :
وَكَذَلِكَ أَعْثَرْنَا عَلَيْهِمْ لِيَعْلَمُوا أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَأَنَّ السَّاعَةَ لَا رَيْبَ فِيهَا إِذْ يَتَنَازَعُونَ بَيْنَهُمْ أَمْرَهُمْ فَقَالُوا ابْنُوا عَلَيْهِمْ بُنْيَانًا رَبُّهُمْ أَعْلَمُ بِهِمْ قَالَ الَّذِينَ غَلَبُوا عَلَى أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِمْ مَسْجِدًا

فارسی=

و بدين‏سان ديگران را از حال ايشان با خبر گردانديم تا بدانند كه وعده الهى راست و درست است و در قيامت ترديدى نيست، و هنگامى كه در ميان خويش بگومگو كردند و [عده‏اى‏] گفتند بر جايگاه آنان يادمانى بسازيد، پروردگارشان به احوال آنان آگاه‏تر است، و كسانى كه مهار كار ايشان را در دست داشتند گفتند بر جايگاه آنان [زيارتگاه و] معبدى خواهيم ساخت‏

ترکی =

و بوجور سینا اولار ئیچون ( راز لارین اوستین ) آشدیئق ( و مردم ئو اُلاردان مُطّلع ائله دیق )، بونا گئوره کی بیله لر ؛ دوزدندی کی الله ئین وعده سی حق ئی دی و قیامت گئونین دَه هئچ شک اُندا یئوخدی ( کی اُ ساعت اُلوناجاق) ، اُوَخ کی ایش لرینده ، آرا لاریندا نزاع ائله دی لر ، اُندا دِدی لر اُلارین اوستینه بیر بنا ( یاد لارینا گئوره ) چئکه ریق! اُلارین رَبّ ئی لری اُلارئیچون اعلم دی ، ( امّا ) اُ کس لر کی ایش لرینه ( و سئوز لری ) غلبه ائله دی،  دِدی لر: حتمی دَن اُلاریچون بیر مسجد توتاریق ( و یاد لارینا گئوره ئوست لرینه مسجد چئکه ریق ) !

سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 22 :
سَيَقُولُونَ ثَلَاثَةٌ رَابِعُهُمْ كَلْبُهُمْ وَيَقُولُونَ خَمْسَةٌ سَادِسُهُمْ كَلْبُهُمْ رَجْمًا بِالْغَيْبِ وَيَقُولُونَ سَبْعَةٌ وَثَامِنُهُمْ كَلْبُهُمْ قُلْ رَبِّي أَعْلَمُ بِعِدَّتِهِمْ مَا يَعْلَمُهُمْ إِلَّا قَلِيلٌ فَلَا تُمَارِ فِيهِمْ إِلَّا مِرَاءً ظَاهِرًا وَلَا تَسْتَفْتِ فِيهِمْ مِنْهُمْ أَحَدًا

فارسی=

گروهي خواهند گفت آنها سه نفر بودند كه چهارمين شان سگ آنها بود، و گروهي مي‏گويند پنج نفر بودند كه ششمين آنها سگ شان بود - همه اينها سخناني بدون دليل است - و گروهي مي‏گويند آنها هفت نفر بودند و هشتمين شان سگ آنها بود، بگو پروردگار من از تعداد آنها آگاهتر است جز گروه كمي تعداد آنها را نمي‏دانند، بنابراين در باره آنها جز با دليل سخن مگوي و از هيچكس پيرامون آنها سؤ ال منما .

ترکی =

تئزدی نَن ( بیر عدّه ) دیئه جئک لر : اوچ نفر ئی دی لر ، دئعورد ئیم جی لری اُلارین ایت لری دی  ، و ( بیر عدّه ) دئیل لر : بئش ئی دی لر و آلت ئیم جی لری اُلارین ایت لری دی ، - قَرانلوق دا بیر داش آتیل لار – و ( بیر عدّه دَه ) دیئل لر : یئعدی دی لر و سئگیز ئیم جی لری اُلارین ایت ( و کلب ) لری دی ، دِه : منیم رَبّ ئیم اُلارین تعداد ئین نا اعلم دی و اُلارئین ( عدّه سئین ) بیل میل لر إلّـآ بیر آز ( عالم لر ) اُندا اُلارین باره سینده إلّـآ ظاهر و دلیل ئی نَن دانیش ما ، و اُلارین ائیچینده هئچ کس دَن اُلار بارسینده هئچ ذات دان سئوریش مئا !

سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 23 :
وَلَا تَقُولَنَّ لِشَيْءٍ إِنِّي فَاعِلٌ ذَلِكَ غَدًا

فارسی=

و هرگز درباره چیزی مگو که من فردا آن را انجام می دهم،

ترکی =

و هئچ شئی باره سینده هئچ وقت دئه مئه : دوزدن من اُنی ( و اُ ایشی ) صباح گعئور رئم !

سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 24 :
إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ وَاذْكُرْ رَبَّكَ إِذَا نَسِيتَ وَقُلْ عَسَى أَنْ يَهْدِيَنِ رَبِّي لِأَقْرَبَ مِنْ هَذَا رَشَدًا

فارسی=

مگر اینکه [بگویی: اگر] خدا بخواهد. و هرگاه [گفتن ان شاءالله را] از یاد بردی، پروردگات را یاد کن و بگو: امید است پروردگارم مرا به چیزی که از این به صواب و مصلحت نزدیک تر باشد، راهنمایی کند .

ترکی =

إلّـآ کی ( دیئه سئن : ) اَیئم الله ایستئه سئه ( من اُ ایشی گعئور رَم و « ان شاء الله » دئه مئگی ) اُوَخ کی یاد ئون نان چیخاردون ، رَبّ ئوی یاد ائله و دِه : اُمید واردی کی منیم رَبّ ئیم منی اُ یولا هدایت ائلیه کی بونّـآن رُشد ئا ( و مصلحت ئا ) یاخئین اُلا !

توضیح =

بونا گئوره بیز لره دَه لازم دی کی هر ایشی کی ایستئی ریق گعئورئاق اول دیه ئاق : « إن شاء الله » یعنی اَیئم الله ایستئه سئه و کمک ائله سئه و مصلحت بیلسئه من ائلیه بیلّئم اُ ایشی گعئورئم کی، آللاهین رضایت ئین دَه و آللاهین یولیندا دا اُلا ! ان شاء الله

سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 25 :
وَلَبِثُوا فِي كَهْفِهِمْ ثَلَاثَ مِائَةٍ سِنِينَ وَازْدَادُوا تِسْعًا

فارسی=

[اصحاب کهف] سیصد سال در غارشان ماندند و نُه سال به آن افزودند .

ترکی =

و ( کهف اصحاب ئی ) ئوز کهئول لرینده اوچ یئوز ایل ( یوخئی دا ) قالدی لار و دوقّئیز ایل دَه اُنا چوخالدی لار!

سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 26 :
قُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثُوا لَهُ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَبْصِرْ بِهِ وَأَسْمِعْ مَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا يُشْرِكُ فِي حُكْمِهِ أَحَدًا

فارسی=

بگو خداوند از مدت توقفشان آگاهتر است، غيب آسمانها و زمين از آن او است راستي چه بينا و چه شنوا است ؟ آنها هيچ ولي و سرپرستي جز او ندارند، و هيچكس در حكم او شريك نيست .

ترکی =

دِه : الله اعلم دی کی نئه قدر اُردا قالدی لار ! گئوی لرین و یئرین غیب ئی اُنین دی ، اُنا بصیر ( دقیق گئورئن ) و ائشیدن دی! اُلاریچون اُنّـآن سوؤآی هئچ ولی ( و کمک و یولداش ) یئوخدی! و اُنین حُکم ئین دا هئچ کس شریک دئه ائیل !

سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 27 :
وَاتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنْ كِتَابِ رَبِّكَ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِهِ وَلَنْ تَجِدَ مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَدًا

فارسی=

و آنچه از کتاب پروردگارت به تو وحی شده است، بخوان. برای کلماتش تبدیل کننده ای نیست، و هرگز جز او ملجأ و پناهی نخواهی یافت .

ترکی =

و تلاوت ائله ( و ائوخئی ) اُنی کی سئنه رَبّ ئون کتاب ئین نان وحی اُلوب دی ! اُنین کلمات ئین دا ( و سئوز لرینده و قانون لاریندا ) هئچ عوض ائله مئگ یئوخدی ؛ و اُنّـآن سئوؤآیی دا هئچ پناه وئرئن تاپ ماز سان !

سوره ی مبارکه ی کهف ؛ آیه ی شریفه 28 :
وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ وَلَا تَعْدُ عَيْنَاكَ عَنْهُمْ تُرِيدُ زِينَةَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَلَا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَنْ ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَكَانَ أَمْرُهُ فُرُطًا

فارسی=

با كساني باش كه پروردگار خود را صبح و عصر مي‏خوانند، و تنها ذات او را مي طلبند، هرگز چشم هاي خود را، بخاطر زينتهاي دنيا، از آنها برمگير، و از كساني كه قلبشان را از ياد خود غافل ساختيم اطاعت مكن، همانها كه پيروي هواي نفس كردند، و كارهايشان افراطي است .

ترکی =

و صبر ائله ئوزئون اُ کس لری نَن کی رَبّ ئی لرین صبح و شام چاغیریل لار ( و عبادت و دعا ائلیل لر و ) اُنین وجه ئین ( و رضایت و ملاقات ئین ) ایستئیل لر ، و گئوز لرئوی اُلار دان چئوئیر مئه - کی دنیا حیات ئین زینت ئین ایستیئه سئن ! - و اُ کس دَن کی بیز اُنین قلب ئین یادئی میزدان غافل ائله دیق ( ئوز ایش لریئه گئوره ) اطاعت ائله مئه و ئو هوی ( و هوس نفسانی ) سین نَن تبعیت ائله دی و همّشه اُنین ایشی افراط ائله مئگ دی ( حد و حدود دان چیخماق دی ).